Μία συνέντευξη με τον Ελευθέριο Μουράτη, Οστεοπαθητικό (09/12/2020)

Συνέντευξη: Εύα Δουκάκη, Σύμβουλος Θηλασμού La Leche League International

Ας ξεκαθαρίσουμε κατ’ αρχήν τι είναι η οστεοπαθητική. Είναι τέχνη; Είναι επιστήμη; Είναι άλλη μια «μόδα»; Τι χρειάζεται να προσέχει κάποιος που θέλει να απευθυνθεί σε οστεοπαθητικό, ώστε να είναι σίγουρος για την ποιότητα των υπηρεσιών που θα λάβει;

Η οστεοπαθητική είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα παροχής υγείας που επικεντρώνεται στη δομική ακεραιότητα του σώματος. Οι διαδικασίες που χρησιμοποιούνται, προάγουν την υγεία διορθώνοντας ανισορροπίες μέσα και ανάμεσα στις δομές του σώματος. Με τον όρο δομές εννοούμε τα οστά, τους μύες, τους συνδέσμους, τα όργανα και τις απονευρώσεις. Ο στόχος επιτυγχάνεται με την επαναφορά, διατήρηση ή τη βελτίωση της αρμονικής λειτουργίας του νευρικού και του μυοσκελετικού συστήματος.

Ο δημιουργός της, Andrew Taylor Still (χειρουργός και ιατρός ), το 1874 έδωσε το όνομα οστεοπαθητική με στόχο να αναδείξει τη σημασία της καλής λειτουργίας του μυοσκελετικού συστήματος στη διατήρηση της υγείας.

Λόγω της γενικής κατάστασης των διαφόρων θεραπειών στη χώρα, οι πολίτες που επιθυμούν να επισκεφθούν κάποιον οστεοπαθητικό καλό είναι να απευθύνονται στον Πανελλήνιο Σύλλογο Οστεοπαθητικής τα μέλη του οποίου είναι σίγουρα οστεοπαθητικοί και όχι κάποιοι που αυτοαποκαλλούνται οστεοπαθητικοί. Στην Ελλάδα ο σύλλογος λειτουργεί από το 1992 με κύριους σκοπούς την κατοχύρωση και πλήρη αναγνώριση του επαγγέλματος της Οστεοπαθητικής, την εγγύηση της επαγγελματικής κατάρτισης των μελών του, την εγγύηση της ποιότητας της θεραπείας των ασθενών και την προαγωγή της Οστεοπαθητικής στη χώρα μας σύμφωνα με τους κανόνες της δεοντολογίας και της ηθικής που θέτει ο Σύλλογος.

Πόσο ασφαλείς είναι οι χειρισμοί που κάνετε με τα χέρια ιδίως στο σώμα ή το κεφάλι ενός βρέφους; Φαντάζομαι ότι κάποιες μητέρες μπορεί να είναι διστακτικές με κάτι τέτοιο. Πώς το διαχειρίζεστε;

Πριν την εξέταση θα παρθεί ένα λεπτομερές ιστορικό. Η θεραπεία στα βρεφάκια γίνεται με πολύ απαλές κινήσεις και αγγίγματα σαν χάδι και πολλές φορές το βρέφος μπορεί να μείνει στην αγκαλιά της μητέρας του κατά τη διάρκεια της θεραπείας, ακόμα και να θηλάζει αν θέλει, για να μην είναι αγχωμένο.

Στη βιβλιογραφία της LLLI αναφέρεται εδώ και πολλά χρόνια και πολύ συχνά η οστεοπαθητική ως θεραπευτική προσέγγιση για μια πλειάδα προβλημάτων, όπως η ένταση στο σαγόνι του μωρού, το να μην ανοίγει το μωρό καλά το στόμα του, να δαγκώνει το στήθος κλπ., τα οποία μπορεί να αντιμετωπίζει η δυάδα μαμάς-παιδιού που θηλάζει και τα οποία καθιστούν τον θηλασμό δύσκολο, επίπονο και κάποιες φορές αναποτελεσματικό. Μπορείτε να μας αναφέρετε τα συνήθη προβλήματα που συναντάτε εσείς στο θεραπευτήριο με τις θηλάζουσες μητέρες που σας επισκέπτονται και πώς αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν με την οστεοπαθητική;

Συχνά ο τοκετός, ίσως με εξαίρεση τοκετών στο σπίτι ή τοκετών με σεβασμό στο πλάνο τοκετού, είναι μια πολύ έντονη και στρεσογόνος εμπειρία για το δίδυμο μαμά-παιδί. Το ίδιο, ίσως και περισσότερο μια προγραμματισμένη ή ξαφνική καισαρική, όπου το βρέφος εκεί που κολυμπάει στη ζεστή του πισινούλα, κάποιος το τραβάει απότομα. Οι εντάσεις λοιπόν σε όλο του σώμα αλλά κυρίως στον αυχένα είναι συνήθεις. Επιπλέον εντάσεις στο κρανίο μπορούν να υπάρξουν αν χρησιμοποιηθούν αναγκαστικά βοηθήματα στον τοκετό όπως εμβρυουλκός.

Τα συχνότερα προβλήματα που συναντώ στο γραφείο είναι τέτοιες εντάσεις που άμεσα ή έμμεσα επηρεάζουν τον ύπνο του παιδιού, τη διάθεση ή τον θηλασμό. Ο οστεοπαθητικός θα εντοπίσει πιθανές εντάσεις στη βάση του κρανίου, στο σαγόνι, στον αυχένα αλλά και σε όλο το σώμα και με πολύ απαλά αγγίγματα θα τις απελευθερώσει διευκολύνοντας το βρέφος να πιάνει καλύτερα το στήθος, να θηλάζει πιο αποτελεσματικά και να μην πονάει πολύ την μητέρα. Η μητέρα μπορεί να δει διαφορά ακόμα και από την πρώτη συνεδρία, ενώ συνήθως χρειάζονται λίγες συνεδρίες, συγκριτικά με όσες συνήθως θα χρειαστεί κάποιος ενήλικος με μυοσκελετικά προβλήματα.

Υπάρχουν καταστάσεις που απαιτούν τη συνεργασία περισσότερων ειδικοτήτων ή και άλλων επαγγελματιών υγείας; Αν ναι, τι απαιτεί η διαχείριση μιας τέτοιας περίπτωσης;

Κάποιες φορές κατά τη διάρκεια της εξέτασης μπορεί να παρατηρήσουμε κάτι που να χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. Κάποιες μορφές πλαγιοκεφαλίας, βραχύς χαλινός ή κάποια παθολογία, οπότε και θα παραπέμψουμε στον κατάλληλο ειδικό. Πολύ συχνά μπορεί να χρειαστεί και η παραπομπή σε σύμβουλο θηλασμού που θα βοηθήσει τη μαμά και κατά τη διάρκεια αλλά και μετά το πέρας των θεραπειών.

Αντιλαμβάνομαι ότι κάποιοι γονείς μπορεί να είναι σκεπτικοί με πρώιμες παρεμβάσεις σ’ ένα πολύ μικρό μωρό, ενδεχομένως σκεπτόμενοι ότι κάποια ζητήματα μπορεί ίσως να αλλάξουν με τον χρόνο (;) ή να λυθούν από μόνα τους (;), ιδίως αν δεν μοιάζει να χρήζουν άμεσης και αμιγώς ιατρικής παρέμβασης. Ποια είναι τα οφέλη πιστεύετε από μια επίσκεψη σε οστεοπαθητικό ενδεχομένως και λίγες μέρες μετά τη γέννα;

Καταλαβαίνω τις ανησυχίες των γονιών αλλά όταν επιλέγουμε έναν οστεοπαθητικό, μέλος του Πανελληνίου Συλλόγου μπορούμε να αισθανόμαστε ασφαλείς. Τα κέρδη από μια έγκαιρη εξέταση είναι συνήθως βελτίωση στην ποιότητα του ύπνου του βρέφους και κατ’ επέκταση και των γονιών , στη σίτιση αλλά και μεγαλύτερη διαδραστικότητα του παιδιού. Πολλές από τις εντάσεις της γέννας υποχωρούν με τον καιρό, αλλά έχει τύχει και χρόνια μετά, σε παιδάκια που συναντώ να υπάρχουν εντάσεις που θα περίμενε κανείς σε νεογέννητο. Για παράδειγμα παιδάκια κρατάνε ψηλά τους ώμους, κατάλοιπο αυχενικής έντασης στη γέννα, ή σφίγγουν τα δόντια, όπως έσφιγγαν το σαγόνι ως νεογέννητα, ή στρέφουν το κεφάλι περισσότερο από μια πλευρά απομεινάρι κάποιου ραιβόκρανου ενδεχομένως.

Υπάρχουν φυσικοί τρόποι να προλάβουμε κάποια από τα προβλήματα που συναντάτε στο θεραπευτήριο;

Ένας όσο γίνεται μη παρεμβατικός τοκετός αποτελεί έναν από τους κύριους τρόπους αποφυγής των εντάσεων που συναντώ στο γραφείο. Επαφή δέρμα με δέρμα από τη στιγμή της γέννησης, βρεφική μάλαξη, μητρικός θηλασμός είναι κάποιοι από τους φυσικούς τρόπους πρόληψης των βασικών εντάσεων του νεογέννητου.

Τι θα προτείνατε στις νέες μητέρες ή στις εγκύους προκειμένου να φροντίσουν το σώμα τους πριν και μετά τον τοκετό;

Η οστεοπαθητική θεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αποτελεί έναν υπέροχο και απαλό τρόπο βοήθειας, ώστε το σώμα να προσαρμοστεί στις διάφορες αλλαγές που συμβαίνουν. Η ασφάλεια της μητέρας και του εμβρύου αποτελούν τη βασική έγνοια του οστεοπαθητικού. Μετά από μια λεπτομερή εξέταση, στοχεύουμε στην απάλυνση των πόνων που έχουν να κάνουν με την αλλαγή του μεγέθους του μωρού και την προσαρμογή της μητέρας στην αλλαγή αυτή.

Οι οδηγίες θα βοηθήσουν την έγκυο να αλλάξει στάση και να μάθει να χρησιμοποιεί το σώμα σωστά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Συγχρόνως μπορούμε να βοηθήσουμε σε επιμέρους προβλήματα της κύησης όπως δυσπεψία, δυσκοιλιότητα, πόνο στον αυχένα, τους ώμους, τους γλουτούς, στη βουβωνική χώρα, στα πόδια. Πολλοί ασθενείς έχουν αναφέρει μείωση στην πρωινή τάση εμετού μετά από οστεοπαθητική θεραπεία.

Κατά την πρώτη επίσκεψη, θα παρθεί ένα λεπτομερές ιστορικό και η έγκυος θα υποβληθεί σε μια εξέταση. Θα ζητηθεί συνήθως να αφαιρεθούν κάποια από τα ρούχα και να πραγματοποιήσει μια σειρά απλών κινήσεων. Έπειτα, ο οστεοπαθητικός χρησιμοποιώντας την εξασκημένη αίσθηση της αφής, θα ψηλαφίσει στο σώμα περιοχές αδυναμίας και έντασης. Αν η έγκυος έχει προηγουμένως υποβληθεί σε κάποιες ραδιολογικές (έστω και παλαιότερες) ή αιματολογικές εξετάσεις καλό θα ήταν να τις έχει μαζί στην πρώτη επίσκεψη. Για την οστεοπαθητική ο κάθε ασθενής είναι διαφορετικός οπότε και η θεραπεία επικεντρώνεται στην ατομικότητα του ασθενούς.

Τα συνηθέστερα μυοσκελετικά προβλήματα που συναντάμε κατά την κύηση, αλλά και μετά τη γέννα είναι, διάφοροι πόνοι στην σπονδυλική στήλη και τα άκρα, πόνοι στον αυχένα και τους ώμους, δυσπεψία, δυσφορία στον θώρακα, μουδιάσματα στα χέρια, πόνοι στους καρπούς, πόνοι στην ηβική σύμφυση, πόνοι στη λεκάνη. Η οστεοπαθητική αποτελεί μια ήπια και αποτελεσματική θεραπεία στα παραπάνω, ώστε η διαδικασία της εγκυμοσύνης και του τοκετού να είναι απολαυστική και ανώδυνη.

Η οστεοπαθητική στη διάρκεια της εγκυμοσύνης δεν είναι κάτι νέο. Για πολλά χρόνια οι οστεοπαθητικοί χρησιμοποιούν τις γνώσεις τους για να βοηθήσουν την χαλάρωση των μυών και συνδέσμων. Κάθε εγκυμοσύνη είναι μοναδική. Ο οστεοπαθητικός επικεντρώνεται στη μητέρα, ως άτομο, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τη συναισθηματική όσο και τη σωματική κατάσταση της μητέρας. Η θεραπεία μπορεί να υποστηριχθεί από ασκήσεις και άλλες μορφές αυτοβοήθειας που θα συστηθούν στη μητέρα για το σπίτι. Ο οστεοπαθητικός μπορεί να δώσει επίσης συμβουλές για θέσεις στον τοκετό που θα βοηθήσουν στην αποφυγή πόνων της μέσης. Είναι τέλος σημαντικό, μετά τη γέννα, η μητέρα και το παιδί να επισκεφθούν τον οστεοπαθητικό και να λάβουν εξέταση, συμβουλές και θεραπεία, αν θεωρηθεί απαραίτητο. Άλλωστε ένα από τα πρώτα πράγματα που μας δίδαξαν στο πανεπιστήμιο όσον αφορά την θεραπεία των βρεφών ήταν “Treat the parent”, δηλαδή “θεράπευσε τον γονιό”.

Ποιες συνήθειες θα θέλατε να δείτε να υιοθετούν όσοι σας επισκέπτονται;

Η βασικότερη συνήθεια που θα ήθελα να υιοθετήσουν είναι οι συστηματικές επισκέψεις στον οστεοπαθητικό τους . Αστειεύομαι, φυσικά! Αυτό που λέω σε όλους τους θεραπευόμενους είναι:

• Βρες μια φυσική δραστηριότητα που αγαπάς. Μην την ονομάσεις γυμναστική γιατί πολύς κόσμος σιχαίνεται ή τρομάζει στο άκουσμα της γυμναστικής. Βγες για ποδήλατο, για περπάτημα, χόρεψε, κυλίσου, γίνε για 10 λεπτά τη μέρα το 5χρονο παιδί που χορεύει.
• Βρες πράγματα που βαθιά απολαμβάνεις, χόμπι, τροφές, φίλους, βόλτες και ακολούθησέ τα, όσο μπορείς.
• Ξεκουράσου επαρκώς, ο καλός ύπνος βοηθάει στην ίαση.
• Μάθε να ακούς τις ανάγκες του σώματός σου για τροφή. Δεν υπάρχει μια σωστή διατροφή για όλους τους ανθρώπους για πάντα.

Βιογραφικό:

Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1977. Το 1994 ταξίδεψε στη Μ. Βρετανία όπου πραγματοποίησε το σύνολο των σπουδών του (βασικές και μεταπτυχιακές) στο British College of Naturopathy and Osteopathy BCNO (Βρετανικό κολέγιο Φυσικής Ιατρικής και Οστεοπαθητικής) και στο Πανεπιστήμιο Westminster. Το 1998 του αποδόθηκαν οι τίτλοι DO (Diploma of Osteopathy) και ND (Naturopathy Diploma) από το BCNO και ο τίτλος Bachelor of Science Osteopathic Medicine από το Πανεπιστήμιο Westminster. Το διάστημα 1998-2000 εργάστηκε σε αρκετές ιδιωτικές κλινικές στην περιοχή του Λονδίνου καθώς και ως καθηγητής κλινικής στο BCNO. Το 2000 και μετά το πέρας των μεταπτυχιακών σπουδών, του αποδόθηκε ο τίτλος Master of Science Osteopathic Medicine (Μάστερ Επιστημών στις Επιστήμες Υγείας Οστεοπαθητική Ιατρική) από το Πανεπιστήμιο Westminster. Υπήρξε Μέλος Γενικού Οστεοπαθητικού Συμβουλίου της Μ. Βρετανίας μέχρι το 2004, Υπεύθυνος Έρευνας του Πανελληνίου Συλλόγου Οστεοπαθητικής, Μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Οστεοπαθητικών και πρώην Μέλος της Αθλητιατρικής Εταιρείας Ιατρών Αγώνων (ΑΘΛ.ΕΤ.ΙΑ). Ειδικεύεται σε προβλήματα μουσικών, χορευτών, καλλιτεχνών και αθλητών. Από το 2010 είναι παντρεμένος και έχει μια κόρη και έναν γιο. Τα τελευταία χρόνια και μετά τη γέννηση της κόρης του, ασχολείται ενεργά με οστεοπαθητική βρεφών και παιδιών.