Κάθε μητέρα είναι μια προσωπικότητα μοναδική, με δικό της στυλ και πολλαπλούς ρόλους. Της αρέσει να φροντίζει τον εαυτό της, να πειραματίζεται και να ανανεώνεται. Ακόμη πιο συχνά, μετά από μια εγκυμοσύνη, έναν τοκετό ή μια απαιτητική περίοδο μπορεί να θελήσει να κάνει αλλαγές στην εμφάνισή της, για να τονώσει την ψυχολογία της και να της αρέσει ο εαυτός της στον καθρέπτη.  Η ανάγκη τόνωσης της αυτοπεποίθησης μπορεί να παρουσιαστεί σε οποιαδήποτε στιγμή της ζωής της…ακόμη και την περίοδο θηλασμού.

Η μητέρα που θηλάζει είναι μια γυναίκα όπως κάθε άλλη και μπορεί να συνεχίσει να φροντίζει τον εαυτό της χωρίς να στερείται κάποιας επιλογής επειδή παράλληλα φροντίζει ένα ή περισσότερα παιδιά θηλάζοντας. Παρ’ όλα αυτά σε κάθε προσπάθεια ανανέωσής της, μύθοι για τον θηλασμό έρχονται να την αποθαρρύνουν και μας ρωτά…

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν βάφω τα μαλλιά μου;

Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα προϊόντα περιποίησης μαλλιών (βαφές, περμανάντ, κ.λπ.) που χρησιμοποιούνται από μια μητέρα που θηλάζει, έχουν κάποια επίδραση στον θηλασμό και στο μωρό που θηλάζει. Για ένα τυπικό προϊόν ευρείας κυκλοφορίας, λόγω του ότι εφαρμόζεται τοπικά και πάνω σε υγιή (χωρίς τραυματισμούς) επιδερμίδα, είναι σχεδόν απίθανο τα συστατικά του να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος ώστε να καταλήξουν στο γάλα. Αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, θα ήταν πρωτίστως επικίνδυνο για την υγεία της ίδιας της μητέρα.

Μοναδική εξαίρεση σε ό,τι αφορά τις μεθόδους βαφής μαλλιών αποτελεί η χέννα που χρησιμοποιείται για βαφή μαλλιών και επιδερμίδας. Καθώς τα συστατικά της χέννας μπορεί να προκαλέσουν αιμόλυση σε περίπτωση που το μωρό που θηλάζει έχει έλλειψη ενζύμου G6PD, παρ’ ότι υπάρχουν πολύ λίγα δεδομένα για την ανίχνευση της χέννας στο μητρικό γάλα, συστήνεται να αποφεύγεται η χρήση της. [1]

Αντίστοιχα, ιδιαίτερη προσοχή χρειάζονται οι τεχνικές για ίσιωμα της τρίχας (θεραπεία μαλλιών με κερατίνη ή Βραζιλιάνικο ίσιωμα) οι οποίες εμπεριέχουν φορμαλδεΰδη. Παρ’ ότι σε αρκετές χώρες η εφαρμογή των τεχνικών αυτών έχει περιοριστεί, στη χώρα μας αναφέρονται συχνά. Συστήνεται ο περιορισμός στη χρήση των προϊόντων αυτών, να ακολουθούνται οι οδηγίες ασφaλείας, όπως αναγράφονται στη συσκευασία και τα μαλλιά της μητέρας να είναι είτε κοντά είτε δεμένα κατά τον θηλασμό και όταν έχει αγκαλιά το μωρό της, ώστε να αποφευχθεί τυχόν κατάποση τοξικών υπολειμμάτων από το μωρό που θηλάζει. Η ιαπωνική θεραπεία ισιώματος εμπεριέχει συστατικά που δεν προκαλούν μεταλλάξεις και κατά συνέπεια θεωρούνται πιο ασφαλή. [2]

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν βάφω τα νύχια μου;

Παρ’ ότι τα προϊόντα περιποίησης νυχιών περιέχουν χημικά που μπορεί να είναι τοξικά σε περίπτωση κατάποσης, η χρήση τους τοπικά δεν αντενδείκνυται στον θηλασμό καθώς τοποθετούνται πάνω στο νύχι και σκληραίνουν την επιφάνεια του νυχιού, ενώ αρκετές από τις ουσίες τους εξατμίζονται καθώς στεγνώνουν. Τα προϊόντα που εφαρμόζονται στην επιφάνεια του νυχιού είναι αδύνατο να περάσουν στη ροή του αίματος και κατά συνέπεια στο γάλα. [3]

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν κάνω αποτρίχωση με κερί, κρέμα ή laser;

Γενικώς τα προϊόντα αποτρίχωσης, λόγω του ότι εφαρμόζονται τοπικά, δεν καταλήγουν στη ροή αίματος της μητέρας και κατά συνέπεια ούτε στο γάλα. Ωστόσο καλό θα ήταν να γίνεται δοκιμαστικός έλεγχος για πιθανή αλλεργία στο προϊόν, κάτι που ισχύει γενικότερα και όχι μόνο κατά την περίοδο του θηλασμού.

Αντίστοιχα, η εφαρμογή laser ή ηλεκτρόλυσης δεν έχει καμία επίδραση στον θηλασμό ή στο παιδί που θηλάζει.

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν κάνω λεύκανση επιδερμίδας;

Η συνήθης δραστική ουσία των προϊόντων λεύκανσης επιδερμίδας είναι η υδροκινόνη (Hydroquinone). Σύμφωνα με τον Thomas Hale, συγγραφέα του Medications and Mothers’ Milk (2017), ενώ η ουσία αυτή είναι πιθανά συμβατή με τον θηλασμό και «ενώ φαίνεται να μην είναι πολύ τοξική, η μακροχρόνια χρήση της από θηλάζουσες μητέρες δεν μπορεί να είναι εγγυημένη για τέτοια καλοήθη σύνδρομα που θα μπορούσαν να περιμένουν έως ότου η μητέρα αποθηλάσει».

Αντίστοιχα στο e-lactancia αναφέρεται ότι παρ’ ότι απορροφάται σε μεγάλο βαθμό από την επιδερμίδα «η απέκκρισή της στο μητρικό γάλα δεν είναι πιθανή λόγω έλλειψης λιποδιαλυτότητας». Υπάρχουν υποψίες για πιθανή καρκινογόνο επίδραση, οπότε δεν θεωρείται φρόνιμη η συνεχής  ή μακροχρόνια χρήση κατά την περίοδο του θηλασμού. Επισημαίνεται, επίσης, το να μην εφαρμόζεται στην περιοχή του στήθους προς αποφυγή κατάποσης από το παιδί που θηλάζει. Σε περίπτωση που εφαρμοστεί στην περιοχή αυτή, προτιμήστε να είναι μετά τον θηλασμό και να ξεπλυθεί και να καθαριστεί καλά πριν από τον επόμενο θηλασμό. [4]

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν χρησιμοποιώ κρέμες αισθητικής και φροντίδας προσώπου και σώματος;

Οι καλλυντικές κρέμες και λοσιόν γενικότερα δεν αποτελούν πρόβλημα στη χρήση τους από θηλάζουσες μητέρες, καθώς στοχεύουν στις εξωτερικές στοιβάδες της επιδερμίδας και τα συστατικά τους είναι σχεδόν απίθανο να περάσουν στην κυκλοφορία του αίματος, εκτός εάν χρειάζεται να το κάνουν (όπως π.χ. τα επιδερμικά αυτοκόλλητα νικοτίνης). Συστήνεται να αποφεύγεται η εφαρμογή στην περιοχή της θηλής και της θηλαίας άλω, προς αποφυγή κατάποσης από το βρέφος. Αν χρειάζεται να εφαρμοστούν εκεί, θυμηθείτε να ξεπλύνετε και να καθαρίσετε καλά την περιοχή πριν από τον επόμενο θηλασμό.

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν χρησιμοποιώ κρέμες αδυνατίσματος ή κυτταρίτιδας;

Οι περισσότερες έρευνες δείχνουν ότι τα προϊόντα αδυνατίσματος έχουν προσωρινό, πλασματικό και συνήθως πλασέμπο αποτέλεσμα. Κάποια από αυτά περιέχουν καφεΐνη ή ιώδιο (φύκια) και μπορεί να ανιχνευτούν στην κυκλοφορία του αίματος και κάποια άλλα κάνουν καύση λίπους που μπορεί να απελευθερώσει τοξίνες στο γάλα. Γενικά όμως η εικόνα κυτταρίτιδας που έχει μια γυναίκα το πρώτο τρίμηνο μετά τον τοκετό δεν είναι αληθινή ή μόνιμη. Ο οργανισμός στην εγκυμοσύνη κάνει αποθήκευση λίπους, ώστε να το κάψει στη συνέχεια για την παραγωγή γάλακτος. Όταν η γυναίκα θηλάζει, τα σημεία αυτά «καίγονται» πιο γρήγορα και πολύ σύντομα παρατηρείται αισθητή βελτίωση στην περιοχή.

Σύμφωνα με τον Thomas Hale, συγγραφέα του Medications and Mothers’ Milk (2017) “Επειδή τα προϊόντα αυτά περιέχουν πολλά συστατικά που δεν μπορούμε να ελέγξουμε ή δεν υπάρχουν επαρκείς έρευνες για την ασφαλή χρήση τους, χρειάζεται πιο προσεκτική σκέψη πριν τη λήψη απόφασης για τη χρήση τους.”

Αν έχετε βρει κάποιο προϊόν που σας βοήθησε παλαιότερα και θέλετε να το ξαναχρησιμοποιήσετε, προσπαθήστε να πλένετε καλά τα χέρια σας πριν πιάσετε το μωρό σας και να μην μπαίνει στην περιοχή του στήθους προς αποφυγή κατάποσης από το μωρό. Ιδανικά, πριν λάβετε κάποια απόφαση για τη χρήση του, ελέγξτε ένα-ένα τα συστατικά του στο e-lactancia (APILAM). Αν δεν υπάρχει αποτέλεσμα αναζήτησης για όλα, αυτό σημαίνει ότι το προϊόν δεν είναι καταχωρημένο συνολικά και ότι τα στοιχεία αυτά δεν έχουν ελεγχθεί σε σχέση με τον θηλασμό.

Για κάθε προϊόν που μπορεί να περιέχει αρκετά στοιχεία δεν μπορούμε να δώσουμε σαφή και ολοκληρωμένη πληροφορία, καθώς ενδεχομένως να παίζει ρόλο και η ποσότητα/συγκέντρωση των συστατικών του, κάτι που οι Σύμβουλοι της La Leche League ως μη ειδικοί δεν μπορούν να εκτιμήσουν. Σε περίπτωση που το σκεύασμα το έχει προτείνει επαγγελματίας υγείας που γνωρίζει το ιστορικό σας και ότι θηλάζετε, τότε έχει λάβει υπ’ όψιν του το θέμα και το θεωρεί ασφαλές για την περίπτωσή σας.

Γενικώς η επιδερμική εφαρμογή καλλυντικών κρεμών δεν αντενδείκνυται. Ωστόσο, θα πρέπει να συναξιολογούνται πάντα οι δραστικές ουσίες του σκευάσματος και ο λόγος για τον οποίο επιλέγεται η χρήση του. [5]

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν χρησιμοποιώ αντιηλιακό καθημερινά;

Μέχρι πρόσφατα γνωρίζαμε ότι τα αντιηλιακά, λόγω της επιδερμικής εφαρμογής και της δράσης που έχουν, είναι ασφαλή στη χρήση από θηλάζουσες μητέρες. Ωστόσο, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι κάποια στοιχεία ανιχνεύονται στην κυκλοφορία του αίματος για αρκετές ώρες/μέρες μετά την εφαρμογή και κατά συνέπεια απαιτείται πιο προσεκτική σκέψη. Αποφύγετε να τα χρησιμοποιήσετε στην περιοχή του στήθους προς αποφυγή κατάποσης από το παιδί που θηλάζει. Αν εφαρμοστούν εκεί, θυμηθείτε να ξεπλύνετε και να καθαρίσετε καλά την περιοχή πριν τον επόμενο θηλασμό. [6α] [6β]

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν κάνω τατουάζ;

Τα τατουάζ δημιουργούνται με έγχυση μελανιού στο δερματικό (δεύτερο) στρώμα του δέρματος. Οι ειδικοί επί του τατουάζ χρησιμοποιούν μια φορητή ηλεκτρική μηχανή που είναι εξοπλισμένη με στερεές βελόνες με επικάλυψη μελανιού. Οι βελόνες εισέρχονται στο δέρμα εκατοντάδες φορές το λεπτό σε βάθος έως μερικά χιλιοστά. Το μελάνι που χρησιμοποιείται σε τατουάζ στις Ηνωμένες Πολιτείες υπόκειται στον κανονισμό FDA ως καλλυντικό, αλλά κανένα δεν έχει εγκριθεί για ένεση κάτω από το δέρμα. Τα μελάνια για τατουάζ κατασκευάζονται από διάφορες ενώσεις, συμπεριλαμβανομένων βαρέων μετάλλων όπως, καδμίου, κοβαλτίου και μαγγανίου. Υπάρχουν διαθέσιμες συνθετικές και vegan μάρκες μελανιών. Γενικά θεωρείται ότι τα μόρια μελανιού είναι πολύ μεγάλα για να περάσουν στο μητρικό γάλα κατά τη διάρκεια της διαδικασίας τατουάζ. Μόλις εγχυθεί στο δέρμα, το μελάνι παγιδεύεται, ωστόσο δεν είναι γνωστό εάν το μελάνι μπορεί να περάσει κάποια στιγμή στο μητρικό γάλα, καθώς διασπάται αργά στο σώμα για μήνες έως και χρόνια αργότερα.

Οι γενικές οδηγίες σχετικά με τα τατουάζ ισχύουν και για τις γυναίκες που θηλάζουν όπως και για εκείνες που δεν θηλάζουν. Οι τοπικές και συστηματικές λοιμώξεις είναι οι πιο διαδεδομένοι κίνδυνοι σε ό,τι αφορά το τατουάζ. Τοπικές λοιμώξεις μπορεί να εμφανιστούν, όταν δεν ακολουθούνται οι συνιστώμενες οδηγίες αποστείρωσης και ασφάλειας. Μπορεί επίσης να εμφανιστούν αλλεργικές αντιδράσεις στο μελάνι που χρησιμοποιείται, με τις πιο συχνές να αφορούν στις κόκκινες μελάνες, ακόμη και μετά από πολλά προηγούμενα τατουάζ. Η μετέπειτα φροντίδα περιλαμβάνει τη διατήρηση του τατουάζ καθαρού με ήπιο σαπούνι και νερό, χωρίς να αφαιρούνται τα «κάκαδα» και τη μη έκθεσή του στον ήλιο. Συχνά μπορεί να συνταγογραφηθεί κάποιο παυσίπονο, εάν απαιτείται. Οι συστηματικές λοιμώξεις συμβαίνουν όταν δεν ακολουθούνται οι διεθνείς προφυλάξεις από τον καλλιτέχνη τατουάζ και μπορεί να περιλαμβάνουν ασθένειες όπως ηπατίτιδα, τέτανος και HIV.

Είναι πολύ σημαντικό να επιλέξετε προσεκτικά τον καλλιτέχνη τατουάζ και να ελέγξετε το κατάστημα, επικοινωνώντας με το τοπικό τμήμα υγείας για τοπικούς νόμους και κανονισμούς. Οι επαγγελματίες τατουάζ θα πρέπει να ακολουθούν διεθνείς κανόνες προφύλαξης, όπως η αποστείρωση της μηχανής τατουάζ, σφραγισμένα μελάνια μιας χρήσης, δοχεία μελανιού,  γάντια και βελόνες, σφραγισμένη συσκευασία εξοπλισμού για την αποφυγή διασταυρούμενης μόλυνσης και πλύσιμο χεριών με απολυμαντικό σαπούνι με μεγάλη επιμέλεια.

Οι περισσότεροι καλλιτέχνες τατουάζ δεν θα κάνουν εν γνώσει τους τατουάζ σε μια έγκυο ή θηλάζουσα μητέρα. Αυτό συμβαίνει για λόγους ευθύνης από μεριάς τους, για την πρόληψη οποιασδήποτε ασθένειας που μπορεί να επηρεάσει το αναπτυσσόμενο μωρό και για να επιτραπεί στο σώμα της μητέρας να αναρρώσει. Προτείνεται οι μητέρες να περιμένουν για τουλάχιστον 9-12 μήνες μετά τον τοκετό, όταν το παιδί δεν εξαρτάται πλέον αποκλειστικά από το μητρικό γάλα, πριν αποκτήσουν τατουάζ. Οι αξιόπιστοι καλλιτέχνες τατουάζ θα ζητήσουν από την πελάτισσα  να υπογράψει ότι έχει ερωτηθεί για περίπτωση εγκυμοσύνης και θηλασμού. [7]

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν θελήσω να αφαιρέσω τατουάζ;

Η αφαίρεση τατουάζ μπορεί να επιτευχθεί πλέον με τη χρήση λέιζερ. Η ενέργεια του λέιζερ προκαλεί τη θραύση της χρωστικής ουσίας του τατουάζ και τα θραύσματα των μικροσκοπικών σωματιδίων συλλέγονται από το ανοσοποιητικό σύστημα του σώματος και φιλτράρονται μέσω του ήπατος. Η διαδικασία αφαίρεσης είναι μεγάλη, συχνά διαρκεί 8-10 συνεδρίες σε απόσταση 4-8 εβδομάδων. Μπορεί να είναι οδυνηρό και μπορεί να προκαλέσει φουσκάλες και ουλές στο σημείο. Ακόμη, το τατουάζ μπορεί να μην αφαιρεθεί πλήρως. Πολλοί από τους ίδιους κινδύνους σχετικά με τα τατουάζ ισχύουν και για την αφαίρεση τους με λέιζερ, συμπεριλαμβανομένης της μόλυνσης λόγω ακατάλληλης φροντίδας μετά τη «θεραπεία» με λέιζερ και της πιθανότητας αλλεργικής αντίδρασης στα «ελεύθερα» σωματίδια μελανιού. Δεν έχουν γίνει μελέτες σχετικά με τις αυξημένες ποσότητες μελανιού που απελευθερώνονται στο σώμα της μητέρας κατά τη διαδικασία αφαίρεσης τατουάζ με λέιζερ και δεν είναι γνωστό εάν τα σωματίδια μελανιού είναι αρκετά μικρά για να εισέλθουν στο μητρικό γάλα. Προτείνεται οι μητέρες να περιμένουν έως ότου ολοκληρωθεί ο αποθηλασμός πριν γίνει αφαίρεση τατουάζ με λέιζερ.

Υπάρχουν λίγα στοιχεία σχετικά με την ασφάλεια των τατουάζ κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Ενώ η απόκτηση τατουάζ δεν θα επηρεάσει την ίδια τη σχέση θηλασμού, είναι άγνωστο εάν τα μελάνια που χρησιμοποιούνται μπορεί να περάσουν στο μητρικό γάλα, ειδικά κατά την αφαίρεση με λέιζερ. Ζυγίστε προσεκτικά τις επιλογές σας και αναζητήστε έναν επαγγελματία καλλιτέχνη τατουάζ. Μπορείτε να επιλέξετε να διακοσμήσετε το σώμα σας με ένα τατουάζ ή περισσότερα, και να δώσετε στο μωρό σας το καλύτερο ξεκίνημα στη ζωή με τον θηλασμό κατόπιν προσεκτικής εξέτασης των πλεονεκτημάτων και των μειονεκτημάτων. [7]

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν κάνω λεύκανση δοντιών;

Σύμφωνα με τις πηγές μας η ουσία λεύκανσης δοντιών είναι το υπεροξειδίου του καρβαµιδίου, το οποίο είναι απλώς μια σταθεροποιημένη σύνθεση υπεροξειδίου του υδρογόνου. Όταν έρχεται σε επαφή με τον ιστό, απελευθερώνει καθαρό υπεροξείδιο του υδρογόνου σχεδόν αμέσως. Η μεταφορά του στο πλάσμα του αίματος είναι ελάχιστη, αν όχι μηδαμινή. Σύμφωνα με τον Thomas Hale, συγγραφέα του Medications and Mothers’ Milk (2017), «θα ήταν σχεδόν αδύνατο για κάποιο τέτοιο στοιχείο να φτάσει στο μητρικό γάλα, εκτός αν η μητέρα λάβει υπερβολικά μεγάλη δόση». Ακόμα και αν μπορούσε να απορροφηθεί, θα μεταβολιζόταν σε μερικά δευτερόλεπτα.

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν κάνω σολάριουμ ή τεχνητό μαύρισμα;

Δεν υπάρχουν στοιχεία ότι η χρήση σολάριουμ έχει κάποια επίδραση στο ανθρώπινο γάλα ή στα μωρά που θηλάζουν. Ωστόσο, ορισμένες μητέρες ανέφεραν εγκαύματα σε θηλές και στήθος όταν χρησιμοποίησαν σολάριουμ: αυτό είναι εξαιρετικά επώδυνο, επομένως φροντίστε να καλύψετε τις θηλές και το στήθος σας κατά τη διαδικασία. Εάν σας προσφερθούν βιταμίνες ή φάρμακα, για να βελτιώσετε το αποτέλεσμα του μαυρίσματος, μπορείτε να ελέγξετε τη συμβατότητά τους με τον θηλασμό με τον γιατρό σας πριν τα πάρετε.

Δεν χρειάζεται να αποφύγετε τη χρήση λοσιόν μαυρίσματος ή το μαύρισμα μέσω ψεκασμού όταν θηλάζετε. Ωστόσο, πρέπει να προσέχετε όταν εφαρμόζετε ψεύτικο μαύρισμα (όπως και οποιοδήποτε καλλυντικό) όταν το μωρό σας είναι κοντά και μπορεί να έρθει σε άμεση επαφή. Επομένως, βεβαιωθείτε ότι το ψεύτικο μαύρισμα έχει στεγνώσει πλήρως ή έχει ξεπλυθεί πριν από την επαφή με το δέρμα του μωρού, για να αποφύγετε κατά λάθος «μαύρισμα» του μωρού σας.

Το δραστικό συστατικό στα περισσότερα ψεύτικα μαυρίσματα είναι το DHA, και μερικά προϊόντα εμπεριέχουν ερυθρολουλόζη. Κανένα από τα δύο δεν είναι τοξικό: καμία ουσία δεν μπορεί να απορροφηθεί πέρα ​​από την εξωτερική στοιβάδα του δέρματος και έτσι δεν μπορεί να μολύνει το μητρικό γάλα ή να βλάψει το μωρό σας.

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν αρχίσω να γυμνάζομαι και θελήσω να χάσω βάρος;

Είτε είστε συνηθισμένες στο να τρέχετε μαραθώνιους είτε θέλετε να ξεκινήσετε μερικές ήπιες δραστηριότητες, για να πετύχετε τους στόχους σας για τη φυσική σας κατάσταση ή/και την απώλεια βάρους, ίσως αναρωτιέστε εάν η παραγωγή γάλακτος θα επηρεαστεί από την άσκηση.

Αξίζει να θυμόμαστε ότι οι γυναίκες με μωρά δούλευαν πάντα. Στην ουσία, σε όλη την ιστορία και σε πολλούς πολιτισμούς δεν μπορούσαν να μην το κάνουν. Συχνά αυτή η δουλειά περιλάμβανε αρκετά επίπονη χειρωνακτική εργασία και γνωρίζουμε ότι αυτές οι μητέρες συνέχιζαν να θηλάζουν τα μωρά τους χωρίς προβλήματα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται καλύτερα όταν κάνουν κάποια άσκηση, και αυτό είναι σίγουρα καλό για τη μητέρα και το μωρό.

Οι έρευνες δείχνουν ότι η ήπια άσκηση δεν επηρεάζει την παραγωγή γάλακτος. Η έντονη άσκηση έχει αποδειχθεί, σε ορισμένες μελέτες, ότι οδηγεί σε αύξηση των επιπέδων γαλακτικού οξέος στο ανθρώπινο γάλα. Ορισμένες μητέρες αναφέρουν ότι το μωρό τους είναι ανήσυχο για λίγο στην αρχή του θηλασμού, αλλά δεν αναφέρουν καμία επίδραση στην παραγωγή γάλακτος ή στην ανάπτυξη του μωρού τους. Στις περιπτώσεις αυτές βρήκαν αρκετά βοηθητικό το να αφαιρέσουν λίγο γάλα κάνοντας μια σύντομη άμελξη με το χέρι προτού προσφέρουν το στήθος τους στο μωρό για να θηλάσει.

Μερικά σημεία που πρέπει να θυμάστε είναι:

• Περιμένετε έως ότου το μωρό σας είναι τουλάχιστον 6 εβδομάδων ή μεγαλύτερο.
• Εάν γεννήσατε με καισαρική τομή, συνήθως μπορείτε να ξεκινήσετε την άσκηση 6-8 εβδομάδες μετά τον τοκετό. Ωστόσο, θα πρέπει να μιλήσετε με τον γιατρό σας πριν ξεκινήσετε οποιοδήποτε είδος άσκησης.
• Ξεκινήστε αργά και σταδιακά.
• Φροντίστε να καταναλώνετε υγρά, για να αντικαθιστάτε τα χαμένα από την εφίδρωση που προκαλείται από την άσκηση.
• Μπορεί να θέλετε να φοράτε υποστηρικτικό ή αθλητικό στηθόδεσμο για μεγαλύτερη άνεση.
• Μερικά είδη άσκησης, όπως το περπάτημα, μπορούν να γίνουν μαζί με το μωρό σας. Ανατρέξτε στο άρθρο μας σχετικά με το πώς να φοράτε το μωρό σας και να κάνετε πολλές δραστηριότητες με ασφάλεια παρέα.
• Μπορείτε επίσης να βρείτε μαθήματα άσκησης για μετά τον τοκετό στην περιοχή σας που σας επιτρέπουν να έχετε το μωρό μαζί σας.
• Το γρήγορο περπάτημα, οι ήπιες αερόβιες ασκήσεις και η άθληση στο νερό είναι ιδανικές μορφές εκγύμνασης για ξεκίνημα.
• Παρακολουθήστε πώς αισθάνεστε κατά τη διάρκεια και μετά την άσκηση, καθώς αυτό μπορεί να είναι ο οδηγός για το πόσα μπορείτε να κάνετε. Μερικές μητέρες βρίσκουν ότι μπορούν να ανακτήσουν τα επίπεδα φυσικής κατάστασης και αντοχής τους σύντομα μετά τον τοκετό ενώ άλλες χρειάζονται περισσότερο χρόνο. [8]

Αν θελήσετε να συνδιάσετε άσκηση και διατροφή, μπορείτε να βρείτε σχετικές πληροφορίες στο άρθρο μας σχετικά με τη διατροφή της μητέρας που θηλάζει.

Επιπλέον πληροφορίες στο σχετικό άρθρο: Πώς μπορώ να χάσω βάρος με ασφαλή τρόπο ενώ θηλάζω;

Μπορώ να συνεχίσω να θηλάζω, αν έχω κάνει piercing θηλών ή αν σκέφτομαι να κάνω ενώ θηλάζω;

Τα τρυπήματα θηλών (Nipple Piercing) έχουν γίνει όλο και πιο δημοφιλή τα τελευταία χρόνια και ίσως αναρωτιέστε εάν είναι ασφαλές να θηλάσετε το μωρό σας εάν έχετε ήδη τρυπημένες θηλές. Ή ίσως σκέφτεστε να τρυπήσετε τις θηλές σας και θέλετε να συνεχίσετε να θηλάζετε.

Η απάντηση στο αν είναι ασφαλές εξαρτάται από το εάν θηλάζετε με τρύπες από προηγούμενα τρυπήματα ή αν θηλάζετε έχοντας ακόμη κοσμήματα επάνω στις θηλές. Το τρύπημα των θηλών μπορεί να επηρεάσει τον θηλασμό τόσο για τη μητέρα όσο και για το μωρό. Οι κοινές ανησυχίες για τη μητέρα μπορεί να περιλαμβάνουν νευρική βλάβη που επηρεάζει το αντανακλαστικό εξώθησης του γάλακτος ή ουλές που εμποδίζουν τη ροή του γάλακτος που μπορεί, με την πάροδο του χρόνου, να επηρεάσει την παραγωγή γάλακτος. Υπήρξαν αναφορές μαστίτιδας και αποστημάτων από παλαιότερα τρυπήματα στις θηλές. Συχνά όσο μεγαλύτερη είναι η χρονική απόσταση από τη στιγμή που έγιναν τα τρυπήματα σε σχέση με τη γέννηση του μωρού, τόσο καλύτερο είναι το αποτέλεσμα.

Ο θηλασμός με κοσμήματα στο στήθος μπορεί να γίνει δύσκολος για το βρέφος, καθώς μπορεί να μην τοποθετηθεί σωστά και αυξάνεται ο κίνδυνο πνιγμονής εάν τα κοσμήματα χαλαρώσουν και αποκολληθούν. Επιπλέον, μπορεί να προκληθεί ζημιά στους μαλακούς ιστούς στο στόμα του βρέφους από το κόσμημα. Από την άλλη πλευρά, οι επιπλέον τρύπες που δημιουργούνται από τα τρυπήματα συχνά οδηγούν σε ταχύτερη ροή γάλακτος την οποία ορισμένα βρέφη δυσκολεύονται να διαχειριστούν. Ο θηλασμός σε ημικλινή θέση και τα επιπλέον επιθέματα στήθους μπορεί να βοηθήσουν με τη διαχείριση της αυξημένης ροής.

Συνιστάται και αποτελεί βέλτιστη πρακτική να αφαιρέσετε εντελώς το κόσμημα θηλών καθ’ όλη τη διάρκεια του θηλασμού, είτε αυτό είναι 6 εβδομάδες, 6 μήνες, ένα χρόνο ή περισσότερο. Παρότι υπάρχει πιθανότητα να κλείσουν οι τρύπες, είναι ασφαλέστερο για το μωρό σας. Ορισμένες μητέρες ωστόσο επιλέγουν να αφαιρούν τα κοσμήματά τους κατά τη διάρκεια κάθε θηλασμού. Είναι ζωτικής σημασίας να πλένετε τα χέρια σας πριν αφαιρέσετε και τοποθετήσετε ξανά τα κοσμήματα και να τα διατηρείτε σχολαστικά καθαρά για να αποφύγετε μόλυνση στις θηλές που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μαστίτιδα ή ασθένεια του βρέφους. Η τελευταία επιλογή, και αυτή που γενικά ΔΕΝ συνιστάται, είναι να αφήσετε το κόσμημα στη θέση του. Στην περίπτωση που επιλέξετε κάτι τέτοιο, βεβαιωθείτε ότι έχετε ασφαλίσει καλά το κούμπωμα πριν από κάθε θηλασμό. Παρακολουθήστε προσεκτικά το πιάσιμο του στήθους από το μωρό και τη συμπεριφορά του στο στήθος, ώστε να αποφύγετε τυχόν πνιγμονή ή τραυματισμό στο στόμα του.

Οι περισσότεροι επαγγελματίες δεν θα κάνουν piercing εν γνώσει τους σε μια έγκυο ή θηλάζουσα μητέρα. Αυτό γίνεται για λόγους ευθύνης, αλλά και για να αποφευχθεί η είσοδος βακτηρίων  στις πρόσφατα τρυπημένες θηλές, και για να δοθεί χρόνος στις θηλές να επουλωθούν σωστά. Προτείνεται οι μητέρες να περιμένουν τουλάχιστον 3-4 μήνες μετά τον αποθηλασμό πριν από το τρύπημα των θηλών, καθώς οι ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια του θηλασμού  μπορούν να επηρεάσουν τη διαδικασία επούλωσης. Οι αξιόπιστοι επαγγελματίες θα ζητήσουν από την πελάτισσα να υπογράψει ότι έχει ερωτηθεί για περίπτωση εγκυμοσύνης ή θηλασμού.

Οι θηλές μπορούν να τρυπηθούν οριζόντια, κάθετα, διαγώνια ή με οποιονδήποτε συνδυασμό των παραπάνω. Μία ή και οι δύο θηλές μπορεί να τρυπηθούν ταυτόχρονα. Τα κοσμήματα που χρησιμοποιούνται μπορούν να περιλαμβάνουν διάφορα μέταλλα (χρυσός, ασήμι, ανοξείδωτο ατσάλι), γυαλί, ακρυλικό, κόκαλο ή πέτρα. Η σωστή τοποθέτηση και το μέγεθος του κοσμήματος είναι σημαντική για την αποφυγή της ενσωμάτωσης ή της απόρριψης. Μετά το τρύπημα μπορεί να χρειαστούν 6 μήνες για να επουλωθούν οι θηλές, αλλά συχνά μπορεί να χρειαστεί έως και ένα έτος ή και περισσότερο. Μερικές γυναίκες παρατηρούν αυξημένο ερεθισμό και «εξάψεις» κατά τη διάρκεια των εμμηνορροϊκών κύκλων τους.

Γενικές οδηγίες σχετικά με τα τρυπήματα ισχύουν επίσης και για τις γυναίκες που θηλάζουν. Οι τοπικές και συστηματικές λοιμώξεις είναι οι πιο διαδεδομένοι κίνδυνοι από οποιοδήποτε τρύπημα. Τοπικές λοιμώξεις μπορεί να εμφανιστούν όταν δεν ακολουθείται η συνιστώμενη θεραπευτική αγωγή. Η μετέπειτα φροντίδα περιλαμβάνει τη διατήρηση των τρυπημάτων καθαρών με ήπιο σαπούνι και νερό, με μούλιασμα σε αλάτι 4-6 φορές την ημέρα και περιστροφή των κοσμημάτων. Οι συστηματικές λοιμώξεις εμφανίζονται όταν οι διεθνείς προφυλάξεις δεν ακολουθούνται από τον επαγγελματία και μπορεί να περιλαμβάνουν ασθένειες όπως ηπατίτιδα, τέτανο και HIV. Είναι πολύ σημαντικό να ελέγχετε προσεκτικά τον επαγγελματία και το κατάστημα, επικοινωνώντας με το τοπικό τμήμα υγείας για τοπικούς νόμους και κανονισμούς. Οι επαγγελματίες θα ακολουθήσουν διεθνείς προφυλάξεις χρησιμοποιώντας σφραγισμένα και αποστειρωμένα εργαλεία. Είναι απαραίτητη η χρήση αποστειρωμένων κοσμημάτων, γαντιών και βελόνων μιας χρήσης, σφραγισμένης συσκευασίας εξοπλισμού για την αποφυγή διασταυρούμενης μόλυνσης και προσεκτικού πλυσίματος χεριών με απολυμαντικό σαπούνι.

Υπάρχουν λίγα στοιχεία σχετικά με την ασφάλεια του τρυπήματος των θηλών κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Ο θηλασμός με τρυπημένες θηλές μπορεί να προκαλέσει πνιγμονή ή/και βλάβη στο στόμα του βρέφους. Επίσης, ο θηλασμός με ήδη υπάρχουσες τρύπες μπορεί να είναι προβληματικός εάν υπάρχουν ουλές ή βλάβη στα νεύρα. Παρ’ όλα αυτά, πολλές γυναίκες συνεχίζουν να θηλάζουν επιτυχώς με τρυπημένες θηλές, λαμβάνοντας επιπλέον προφυλάξεις σχετικά με τα κοσμήματά τους και εφαρμόζοντας διαφορετικές θέσεις  θηλασμού για ελαχιστοποίηση των διαρροών και τη διαχείριση της ροής του γάλακτος. Δεν συνιστάται να κάνετε τρυπήματα θηλών ενώ θηλάζετε. Ζυγίστε προσεκτικά τις επιλογές σας και αναζητήστε έναν σωστό επαγγελματία. Μπορείτε να επιλέξετε να διακοσμήσετε τις θηλές σας με όμορφα κοσμήματα και να δώσετε στο μωρό σας το καλύτερο ξεκίνημα στη ζωή με τον θηλασμό, αφού ζυγίσετε προσεκτικά τους κινδύνους και τα οφέλη.

Βιβλιογραφία:
The Womanly Art of Breastfeeding [WAB], LLLI (2010), σελ. 155-156, 412-413, 426-427

Ιστοσελίδες:

• La Leche League International
• Σύνδεσμο Θηλασμού Ελλάδος-La Leche League Greece | Ευρετήριο
• e-lactancia (APILAM)
• InfantRisk Center | Texas Tech University Health Sciences Center

Παραπομπές:

[1] InfantRisk Center | Challenges-G6PD

[2] e-lactancia (APILAM) | Straighteners

[3] InfantRisk Center | Acrylic Nails and Breastfeeding

[4] e-lactancia (APILAM) | Hydroquinone and breastfeeding

[5] e-lactancia (APILAM) | Anti-Cellulite Products

[6α] e-lactancia (APILAM) | Sunscreen Products

[6β] The chemicals in sunscreen seep into your bloodstream after just one day, FDA says

[7] La Leche League International | Tattoo and breastfeeding

[8] La Leche League International | Exercise and breastfeeding

Βίκυ Μπαζούλα Παπαδάκη, Σύμβουλος Θηλασμού της La Leche League International