...Όταν το μωρό προτιμά τη μία πλευρά, ή όταν η παραγωγή είναι περισσότερη ή το μέγεθος του στήθους είναι μεγαλύτερο από τη μία πλευρά (Περιεχόμενα Άρθρου)
Είναι πρόβλημα;
Οι περισσότερες γυναίκες παρατηρούν διαφορές στην παραγωγή γάλακτος, στην ποσότητα άντλησης, στη ροή του γάλακτος ή/και στο μέγεθος μεταξύ των μαστών τους. Όπως συμβαίνει με πολλά άλλα πράγματα (μέγεθος ποδιών, διάμετρο δακτύλων/μέγεθος δαχτυλιδιών, όραση κ.λπ.), η ασυμμετρία είναι φυσιολογική στους ανθρώπους. Σε κάποιες γυναίκες η διαφορά μεταξύ των μαστών ούτε που φαίνεται ενώ σε άλλες γυναίκες είναι πολύ αισθητή. Και φυσικά, ανάμεσα στις δύο αυτές περιπτώσεις, παρατηρούμε κάθε άλλη παραλλαγή. Κάτι τέτοιο συνήθως δεν αποτελεί πρόβλημα όσον αφορά τον θηλασμό, οπότε σίγουρα δεν χρειάζεται να κάνετε κάτι γι’ αυτό αν η ασυμμετρία δεν ενοχλεί εσάς ή το μωρό σας. Ωστόσο κάποιες μητέρες προτιμούν να αντιμετωπίσουν τη διαφορά, ιδίως αν είναι πολύ αισθητή όσον αφορά το μέγεθος των δύο μαστών.
Μερικές φορές τα μωρά αρνούνται ή γκρινιάζουν στο στήθος όταν η ροή είναι πιο αργή ή πολύ έντονη ή η παραγωγή είναι λίγο μειωμένη. Αντίστοιχα λοιπόν, θα προτιμήσουν την πλευρά που κατεβάζει γάλα περισσότερο ή λιγότερο γρήγορα ή την πλευρά στην οποία η παραγωγή είναι πιο άφθονη.
Γιατί συμβαίνει;
Πιθανοί λόγοι για τις διακυμάνσεις στην παραγωγή ή τη ροή γάλακτος μεταξύ των μαστών:
- Φυσιολογικές ανατομικές διαφορές. Όλες οι γυναίκες έχουν έναν μαστό που έχει περισσότερους γαλακτοφόρους αδένες και κυψελίδες παραγωγής από τον άλλο (συνήθως την αριστερή πλευρά, ωστόσο και οι δύο πλευρές είναι φυσιολογικές). Ορισμένες γυναίκες εντοπίζουν επίσης διαφορές στη θηλαία άλω ή ανάμεσα στις δύο θηλές (ανεστραμμένες, επίπεδες, διαφορετικού σχήματος/μεγέθους), οι οποίες διευκολύνουν το μωρό να προσκολληθεί καλύτερα στη μία πλευρά απ’ ό,τι στην άλλη.
- Προτίμηση του μωρού για τη μία πλευρά. Τα περισσότερα μωρά έχουν σε κάποιο βαθμό προτίμηση στη μία πλευρά. Από την αρχή, το μωρό σας μπορεί να αισθάνεται πιο άνετα όταν το κρατάτε από μια συγκεκριμένη πλευρά και επομένως να θηλάζει πιο αποτελεσματικά ή/και πιο συχνά από εκείνη την πλευρά.
- Προτίμηση της μητέρας για τη μία πλευρά. Η μαμά (συνειδητά ή υποσυνείδητα) μπορεί να προσφέρει τη μία πλευρά περισσότερο από την άλλη, επειδή νιώθει πιο άνετα να θηλάζει σε αυτή την πλευρά.
- Χειρουργική επέμβαση στο στήθος ή τραυματισμός. Εάν ο ένας μαστός έχει υποβληθεί κάποια στιγμή σε κάποιο χειρουργείο ή έχει τραυματιστεί με κάποιον τρόπο, μπορεί να έχει επηρεαστεί η παραγωγή ή και η ροή του γάλακτος από εκείνον τον μαστό.
Εάν το νεογέννητο αρνείται τη μία πλευρά, ζητήστε από τον παιδίατρο να κάνει μια εκτενή κλινική εξέταση για να ελέγξει για τυχόν τραυματισμούς του μωρού κατά τη γέννηση. Κάποια μωρά μπορεί να έχουν υποστεί κάποιον τραυματισμό κατά τη γέννα που ίσως περνά απαρατήρητος, αλλά προκαλεί δυσφορία στο μωρό όταν βρίσκεται σε συγκεκριμένες στάσεις θηλασμού.
Εάν το μωρό αρχίσει ξαφνικά να αρνείται τη μία πλευρά, αυτό μπορεί να οφείλεται σε μόλυνση του αυτιού ή σε άλλη ασθένεια του μωρού (που κάνει τον θηλασμό επώδυνο ή άβολο από εκείνη την πλευρά), σε τραυματισμό του μωρού (ή σε κάτι άλλο, όπως ένα επώδυνο σημείο εμβολιασμού) που κάνει τον θηλασμό επώδυνο σε εκείνη τη θέση), ή σε μόλυνση του μαστού σ’ εκείνη την πλευρά (που μπορεί να κάνει το γάλα να έχει αλμυρή γεύση). Πολλά μωρά που αρνούνται τη μία πλευρά το κάνουν επειδή η μαμά έχει πολύ πιο γρήγορη ή πιο αργή ροή σ’ εκείνη την πλευρά, καθώς το μωρό μπορεί να προτιμά είτε την πιο γρήγορη είτε την πιο αργή ροή. Εάν όλες οι άλλες πιθανές αιτίες έχουν αποκλειστεί και το μωρό συνεχίζει να αρνείται τη μία πλευρά, τότε σκεφτείτε να δείτε το γιατρό σας μόνο και μόνο για να αποκλείσετε τυχόν προβλήματα στο στήθος.
Εξισορρόπηση την κατάστασης
Μπορείτε και να μην κάνετε απολύτως τίποτα, αλλά αν η ανομοιομορφία σας ενοχλεί, μπορείτε να προσπαθήσετε να προσφέρετε πιο συχνά το μικρότερο στήθος, για να αυξήσετε την παραγωγή από εκείνη την πλευρά και ίσως και το μέγεθος του στήθους όπως και τη ροή του γάλακτος από εκείνη την πλευρά. Προσέξτε, όμως, να μην παραμελήσετε υπερβολικά το μεγαλύτερο στήθος ώστε να μην προκληθεί σπάργωμα (πέτρωμα) σ’ εκείνο το στήθος, καθώς αυτό μπορεί να σας κάνει ευάλωτη σε φραγμένους πόρους και μαστίτιδα.
Ακολουθούν μερικά πράγματα που μπορούν να βοηθήσουν στην εξισορρόπηση της κατάστασης. Δεν χρειάζεται να τα κάνετε όλα. Ξεκινήστε με αυτό που σας φαίνεται πιο βολικό:
- Ξεκινήστε τον θηλασμό του μωρού από τη μικρότερη πλευρά, για κάθε τάισμα, για μερικές ημέρες (το μωρό συνήθως θηλάζει πιο έντονα στο πρώτο στήθος που προσφέρεται).
- Να θηλάζετε από τη μικρότερη πλευρά δύο φορές πιο συχνά. Για παράδειγμα, αν θηλάζετε από τη μία πλευρά ανά τάισμα, μπορεί να θηλάζετε από τη μικρή πλευρά για δύο θηλασμούς, από τη μεγαλύτερη πλευρά για έναν, και στη συνέχεια να επιστρέψετε στη μικρότερη πλευρά για τους επόμενους δύο θηλασμούς κ.ο.κ.
- Αντλήστε τη μικρότερη πλευρά για 5-10 λεπτά μετά από μερικούς θηλασμούς.
- Προσθέστε μια επιπλέον άντληση (για 10-20 λεπτά – μόνο από τη μικρότερη πλευρά) μεταξύ των θηλασμών.
Εάν η μεγαλύτερη πλευρά υπερφορτωθεί, βγάλτε μόνο όσο γάλα χρειάζεται για να ανακουφιστείτε. Οι περισσότερες μητέρες παρατηρούν μια κάποια “εξισορρόπηση” μέσα σε 3-5 ημέρες από την εφαρμογή αυτών των τεχνικών. Οι περισσότερες μητέρες χρησιμοποιούν αυτές τις πρακτικές μόνο για μικρό χρονικό διάστημα, μέχρι να έχουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, αλλά άλλες χρειάζεται να τις ακολουθήσουν για μεγάλα διαστήματα.
Μπορεί πάντα να υπάρχει μια κάποια διαφορά ως προς το μέγεθος ανάμεσα στα δύο στήθη – τουλάχιστον στα δικά σας μάτια. Αν υπάρχει εμφανής διαφορά και πάνω από τα ρούχα σας, ίσως θελήσετε να χρησιμοποιήσετε επιθέματα θηλασμού για να δώσετε μια πιο ομοιόμορφη εικόνα. Συνήθως η διαφορά στο μέγεθος είναι πολύ πιο αισθητή σε εσάς παρά σε οποιονδήποτε άλλον.
Βοηθώντας το μωρό να θηλάζει καλύτερα από τη λιγότερο προτιμώμενη πλευρά
- Δοκιμάστε να ξεκινήσετε τον θηλασμό του μωρού σας από το προτιμώμενο στήθος και, στη συνέχεια, μόλις αισθανθείτε το «κατέβασμα γάλακτος», σύρετέ το στην άλλη πλευρά χωρίς να αλλάξετε τη θέση του σώματός του. Για παράδειγμα, ξεκινήστε το στη θέση αγκαλιάς ή χιαστί και στη συνέχεια μετακινήστε το στη θέση κάτω από τη μασχάλη.
- Συνεχίστε να δοκιμάζετε διαφορετικές θέσεις/στάσεις θηλασμού.
- Προσφέρετε αυτό το στήθος στο μωρό σας την ώρα που ξυπνάει αλλά ενώ δεν είναι πλήρως ξύπνιο ή είναι ακόμα λίγο νυσταγμένο. Είναι πιο πιθανό να θηλάσει ενστικτωδώς εκείνη τη στιγμή.
- Να θηλάζετε σε σκοτεινό και ήσυχο δωμάτιο, ώστε το μωρό να έχει λιγότερους αντιπερισπασμούς και να θηλάζει πιο ήρεμα.
- Προσφέρετε αυτή την πλευρά ενώ κινείστε – δηλαδή περπατήστε, λικνιστείτε, αναπηδήστε (πχ καθισμένη σε μια μπάλα πιλάτες/fit ball), κουνηθείτε κ.ά., μέχρι το μωρό σας να αρχίσει να θηλάζει καλά.
- Εάν το κατέβασμα του γάλακτος από τη λιγότερο προτιμώμενη πλευρά είναι πολύ γρήγορο ή αργό, ακολουθήστε τις προτάσεις στο φυλλάδιο «Μητρικός Θηλασμός; Μητρικός Θηλασμός!» στην ενότητα «Ροή μητρικού γάλακτος», σελ. 6
- Εάν η παραγωγή στη λιγότερο προτιμώμενη πλευρά είναι χαμηλή, ακολουθήστε τις προτάσεις παραπάνω και στο φυλλάδιο «Αύξηση Παραγωγής»
- Εάν το μωρό φαίνεται να θέλει μεγαλύτερη ροή από τη λιγότερο προτιμώμενη πλευρά, τότε δοκιμάστε να κάνετε συμπιέσεις του στήθους για να επιταχύνετε τη ροή.
- Δείτε τις προτάσεις στο άρθρο μας για την Απεργία Θηλασμού ή στο άρθρο Μια συνέντευξη με τη Nancy Mohrbacher
- Το κλειδί της επιτυχίας είναι η υπομονή και η επιμονή. Συνεχίστε να προσπαθείτε και επαινέστε το μωρό σας όταν θηλάζει καλά. Συνήθως με τον καιρό, το μωρό θα δέχεται πιο εύκολα και το λιγότερο προτιμώμενο στήθος. Εάν το μωρό αρνείται ή θηλάζει σπάνια από τη μία πλευρά, ίσως χρειαστεί να αντλείτε αυτή την πλευρά τόσο συχνά όσο το μωρό θηλάζει την άλλη πλευρά, προκειμένου να διατηρήσετε καλή παραγωγή γάλακτος.
Θα παίρνει το μωρό αρκετό γάλα;
Ναι – το μωρό σας μπορεί να πάρει όλα όσα χρειάζεται εφόσον του επιτρέπεται να θηλάζει όσο συχνά επιθυμεί – ακόμη και αν θηλάζετε αποκλειστικά από τη μία πλευρά. Εάν υπάρχει απλώς διαφορά στην προσφορά μεταξύ των μαστών, το μωρό θα προσαρμόσει τον ρυθμό ή τη συχνότητα των θηλασμών του έτσι ώστε να καλύψει τις ανάγκες του. Η συνολική παραγωγή γάλακτος γενικά δεν αποτελεί ανησυχία, εκτός εάν εμπλέκονται άλλοι παράγοντες.
Εάν το μωρό αρνείται εντελώς τη μία πλευρά, καλό θα ήταν να αντλείτε αυτή την πλευρά όσο συχνά θηλάζει το μωρό από την άλλη πλευρά, προκειμένου να διατηρήσετε την παραγωγή μέχρι να επανέλθει ο θηλασμός σε αυτή την πλευρά.
Αν όλα τα άλλα αποτύχουν, ο μονόπλευρος θηλασμός είναι εφικτός εφόσον το μωρό θηλάζει χωρίς περιορισμό. Η πλευρά στην οποία δεν θηλάζει το μωρό, πρακτικά θα λειτουργήσει σαν να αποθήλασε, οπότε θα είναι μικρότερη από την άλλη πλευρά. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα κάποια ανισομαστία, αν και μπορεί να μην είναι εμφανής. Ωστόσο, αυτό θα διορθωθεί από μόνο του μόλις επέλθει ο πλήρης αποθηλασμός του παιδιού.
