Θηλασμός: Για μια καλή αρχή

Θήλασε νωρίς

• Παράγεις ήδη πρωτόγαλα.
• Βάλε το μωρό σου πάνω σου για επαφή δέρμα με δέρμα, όσο πιο νωρίς γίνεται, ώστε να ενισχυθεί το ένστικτο του θηλασμού που έχει το μωρό με το που γεννιέται. Ιδανικά, δοκίμασέ το εντός της πρώτης ώρας από τον τοκετό, πριν απομακρυνθεί το μωρό για να το πλύνουν ή να το ζυγίσουν.
• Δεν είναι ποτέ αργά να δοκιμάσεις την ημικλινή στάση, ακόμη κι αν το μωρό σου φαίνεται να νυστάζει λόγω της φαρμακευτικής αγωγής που ίσως έλαβες κατά τη διάρκεια του τοκετού σου. Όσο περισσότερη ώρα παραμένει

Θήλασε συχνά

• Το στομάχι του νεογέννητου είναι πολύ μικρό σε μέγεθος, οπότε δεν μπορούν να περιμένουν πολύ ανάμεσα στα γεύματα.
• Ενθάρρυνε το μωρό σου να θηλάζει τουλάχιστον 8-12 φορές το 24ωρο.
• Το πρωτόγαλα που έχεις τις πρώτες μέρες είναι στη σωστή ποσότητα που χρειάζεται το νεογέννητο μωρό σου και το μικρό σε μέγεθος στομαχάκι του.
• Μικρά και συχνά γεύματα θηλασμού διασφαλίζουν ότι το μωρό σου παίρνει την ποσότητα γάλακτος που χρειάζεται. Όσο περισσότερο θηλάζεις, τόσο περισσότερο γάλα παράγεις.

Πρωτόγαλα

Αυτή η συμπυκνωμένη μορφή γάλακτος που παράγεται τις πρώτες μέρες μετά τον τοκετό βοηθάει στον καθαρισμό του μηκωνίου (τα πρώτα κακά του μωρού), μειώνει τον ίκτερο, παρέχει τα πρώτα αντισώματα στο μωρό και προστατεύει το ανώριμο πεπτικό του σύστημα.

Θήλασε σε άνετη θέση

• Χρησιμοποίησε τα φυσικά αντανακλαστικά του μωρού σου για να το βοηθήσεις να προσκολληθεί σωστά.
• Βολέψου σε μια θέση που την αισθάνεσαι άνετη και με καλή στήριξη. Τα μαξιλάρια θηλασμού μπορεί να μην βοηθούν σε αυτό, οπότε βάλε μαξιλάρια για υποστήριξη κάτω από τα μπράτσα σου ή στην πλάτη σου, αφού προσκολληθεί το μωρό στο στήθος.
• Διατήρησε σωστή στάση σώματος, χωρίς να σκύβεις μπροστά, αφήνοντας το στήθος σου στο ύψος που βρίσκεται φυσικά, από μόνο του.
• Κράτησε το μωρό κοντά σου, έτσι ώστε το σώμα του να είναι σε πλήρη επαφή με το δικό σου. Έτσι, το μπροστινό μέρος του σώματος του μωρού θα είναι πολύ κοντά σ’ εσένα αγκαλιάζοντας το σώμα σου ή κατά μήκος αυτού.
• Φέρε το μωρό κοντά σου, έτσι ώστε η μύτη του μωρού να είναι στο ύψος της θηλής σου, ενθαρρύνοντάς το έτσι να εκτείνει τον λαιμό του. Αυτό θα το βοηθήσει να ανοίξει διάπλατα το στόμα του και να έχει μια βαθιά κι άνετη προσκόλληση στο στήθος.
• Αναζήτησε εξιδεικευμένη βοήθεια από νωρίς, αν αντιμετωπίζεις δυσκολίες με τον θηλασμό ή δεν νιώθεις άνετα με τη διαδικασία.

Άφησε το μωρό να ολοκληρώσει τον θηλασμό

• Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μετράς για πόση ώρα θήλασε το μωρό. Εκείνο θα σου δείξει ότι θήλασε όσο χρειάζεται είτε αφήνοντας μόνο του το στήθος είτε με το να κοιμηθεί θηλάζοντας.
• Πρόσφερε τον άλλον μαστό, αν το θέλει το μωρό. Με αυτόν τον τρόπο, θα λάβει όση ποσότητα χρειάζεται και θα δοθεί το απαραίτητο ερέθισμα και στους δύο μαστούς για να παράγουν άφθονο γάλα.

Παρατήρησε το μωρό σου για σημάδια πείνας

• Το στριφογύρισμα, οι νευρικές κινήσεις του σώματος του μωρού, η στροφή του κεφαλιού προς το πλάι, και το πιπίλισμα των χεριών του είναι όλα πρώιμα σημάδια πείνας.
• Πρόσφερε στήθος ενώ το μωρό σου είναι ακόμη ήρεμο – το κλάμα είναι καθυστερημένο σημάδι πείνας.
• Όπως κι εμείς, έτσι και το μωρό σου θα πεινάει και θα διψάει περισσότερο κάποιες φορές μέσα στο 24ωρο απ’ ό,τι άλλες. Πολλά μωρά θηλάζουν συνεχώς και απανωτά σε συγκεκριμένες ώρες μέσα στην ημέρα, ειδικά το απόγευμα.
• Κάποια μωρά κοιμούνται περισσότερο τις πρώτες μέρες λόγω της επίδρασης της αναισθησίας που τυχόν χορηγήθηκε στον τοκετό ή λόγω ίκτερου. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι δεν θηλάζουν τόσο καλά όσο χρειάζονται. Δες περισσότερες πληροφορίες για το τι μπορείς να κάνεις αν το μωρό σου κοιμάται πολύ εδώ.

Μετά την 3η-4η μέρα γέννησης

•  Άκουσε και παρατήρησε το μωρό σου να καταπίνει κατά τη διάρκεια του θηλασμού.
• Τουλάχιστον 3 λερωμένες πάνες (μεγέθους ενός δίευρου η κάθε πάνα) κάθε 24ωρο αποτελούν ένδειξη ότι το μωρό σου παίρνει αρκετό γάλα.
• Αναζήτησε εξειδικευμένη βοήθεια αν το μωρό σου φαίνεται συνεχώς ανήσυχο, ακόμη και μετά από πολύωρο θηλασμό.
• Όταν το βλέπεις να κοιμάται σχετικά γρήγορα, ενθάρρυνε το μωρό σου να θηλάζει ενεργά 10-12 φορές το 24ωρο. Κράτησέ το περισσότερο και ενθάρρυνέ το να προσκολληθεί σωστά στο στήθος σου όταν είναι ξύπνιο και κατά τη διάρκεια του ελαφρύ ύπνου.
• Διάβασε περισσότερες πληροφορίες στο άρθρο «Παίρνει το μωρό μου αρκετό γάλα;»

Πρόσφερε το γάλα σου

• Το υγιές, τελειόμηνο μωρό σου δεν χρειάζεται κανένα άλλο υγρό ή συμπλήρωμα μέχρι περίπου τους 6 μήνες ζωής του.
• Η χορήγηση τυποποιημένου γάλακτος για βρέφη ή άλλων υγρών μπορεί να μειώσει την παραγωγή σου και να πυροδοτήσει την εμφάνιση αλλεργιών.
• Πέρα από την ενδεχόμενη μείωση της παραγωγής, η χρήση μπουκαλιών και πιπίλας μπορεί να δημιουργήσει σύγχυση στο μωρό σου σχετικά με τον τρόπο που θηλάζει, και ίσως να μην θέλει να θηλάζει. Δες περισσότερες πληροφορίες για τη σύγχυση θηλών εδώ.
• Αν η χορήγηση συμπληρώματος κρίνεται απαραίτητη, δοκίμασε να χρησιμοποιήσεις κουτάλι, κύπελλο σίτισης ή σύριγγα (χωρίς τη βελόνα). Για περισσότερες ιδέες σχετικά με τους τρόπους που μπορείς να δώσεις το συμπλήρωμα στο μωρό σου διάβασε αυτό το άρθρο στα αγγλικά από τη La Leche League Ηνωμένου Βασιλείου.

Οι νυχτερινοί θηλασμοί είναι σημαντικοί

• Το μωρό σου χρειάζεται να θηλάζει κατά τη διάρκεια της νύχτας για να εξασφαλίσει ότι παίρνει αρκετό γάλα.
• Οι νυχτερινοί θηλασμοί μπορεί να σε βοηθήσουν να εδραιώσεις και να διατηρήσεις την παραγωγή σου, αλλά και να αποφύγεις το πρήξιμο των μαστών, φραγμένους πόρους ή/και μαστίτιδα.
• Μπορείς να κάνεις τους νυχτερινούς θηλασμούς πιο εύκολους αν έχεις το μωρό σου κοντά σου.
• Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους νυχτερινούς θηλασμούς, δες εδώ και εδώ, ενώ για τον ασφαλή ύπνο δες εδώ και εδώ.

Η παραγωγή σου ενισχύεται (δηλαδή, το σώμα σου παράγει πιο πολύ γάλα) αν θηλάζεις ή αντλείς πιο συχνά. Όσο περισσότερο «αδειάζει» ο μαστός, τόσο πιο γρήγορα παράγει το σώμα σου επιπλέον γάλα. Το γάλα σου παράγεται συνεχώς, και οι μαστοί σου «αδειάζουν» περίπου στο 75%, ακόμη και μετά από ένα πολύωρο γεύμα. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το πώς λειτουργεί η παραγωγή μπορείς να διαβάσεις στα αγγλικά εδώ.

Γνώρισε το μωρό σου και απόλαυσέ το

Πολύ σύντομα θα μάθεις τι χρειάζεται το μωρό σου και τι του αρέσει. Ο πιο εύκολος τρόπος να φροντίσεις ένα νεογέννητο είναι να αποδέχεσαι και να ανταποκρίνεσαι στην ανάγκη του για εγγύτητα και επαφή. Τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας μπορούν κι αυτά να απολαύσουν την εγγύτητα και την επαφή με το μωρό, με το να το αγκαλιάζουν, να βοηθούν στην αλλαγή της πάνας, στο μπάνιο του ή να το φοράνε σε έναν μάρσιπο.

Βρες τους δικούς σου ρυθμούς

Η ευθύνη να προσέχεις ένα μωρό 24ώρες το 24ωρο μπορεί να γίνει πολύ πιεστική στην αρχή. Προσπάθησε να ηρεμήσεις – σύντομα θα διαπιστώσεις ότι το μωρό ακολουθεί κάποια αμυδρά «μοτίβα». Βασιζόμενη πάνω σ’ αυτά τα μοτίβα, θα μπορέσεις να δημιουργήσεις έναν καθημερινό ρυθμό που να ταιριάζει και σ’ εσένα και στο μωρό σου. Μπορείς να διαβάσεις περισσότερα στα αγγλικά σε αυτό εδώ το άρθρο.

Βγες έξω

Το να βγαίνεις έξω μπορεί να σε βοηθήσει να μην νιώθεις απομονωμένη και να προσφέρει μια κάποια οργάνωση στη μέρα σου, να ψυχαγωγεί το μωρό σου και να σου δίνει κάποιον στόχο μέσα στην ημέρα σου. Ο θηλασμός είναι η βέλτιση τροφή ενώ ταξιδεύεις, καθώς δεν χρειάζεται να κουβαλάς μπουκάλια τυποποιημένου γάλακτος μαζί σου. Αν θέλεις να θηλάζεις έξω, είναι εύκολο να θηλάζεις διακριτικά και να μην καταλάβει κανείς ούτε τι κάνεις. Μπορείς μάλιστα να κάνεις εξάσκηση στο σπίτι σου μπροστά από τον καθρέφτη. Θήλασε πριν το μωρό σου γίνει ανήσυχο, καθώς ένα μωρό που κλαίει θα προσελκύσει σίγουρα κοινό! Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον δημόσιο θηλασμό δες εδώ και ένα σχετικό βίντεο εδώ.

Καθώς ο χρόνος κυλά

Ένα υγιές μωρό χρειάζεται μόνο μητρικό γάλα μέχρι περίπου το πρώτο μισό του πρώτου χρόνου της ζωής του, όταν περίπου θα ξεκινήσει να δείχνει σημάδια ετοιμότητας για στέρεες τροφές. Αν πρόκειται να επιστρέψεις στην εργασία σου, μπορείς να αντλείς το γάλα σου και να συνεχίσεις να θηλάζεις το μωρό σου όταν επιστρέφεις στο σπίτι. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη συνέχιση του θηλασμού μετά την επιστροφή στην εργασία δες εδώ και εδώ.

Άλματα ανάπτυξης

Τα μωρά βιώνουν συχνά άλματα ανάπτυξης, ήδη από τις πρώτες εβδομάδες γέννησης. Κατά τη διάρκεια ενός άλματος ανάπτυξης το μωρό σου θα νιώθει περισσότερη πείνα, οπότε θα θέλει να θηλάζει πιο συχνά για να αυξήσει την παραγωγή σου για να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες του. Μπορεί να νιώθεις το στήθος σου πιο μαλακό, και «άδειο», όσο η παραγωγή σου θα εδραιώνεται. Αυτό μπορεί να συμπέσει με κάποιο άλμα ανάπτυξης. Μην πανικοβληθείς! Συνεχίζεις να παράγεις άφθονο γάλα και οι θηλασμοί θα σταθεροποιηθούν σύντομα. Δες περισσότερες πληροφορίες για το πώς θα καταλάβεις αν το μωρό σου παίρνει αρκετό γάλα εδώ.

Σπάργωμα και αντιμετώπιση

Θήλασε όσο πιο συχνά μπορείς. Η τεχνική αντιστροφής πίεσης ή αντίστροφη μάλαξη θηλής απομακρύνει το οίδημα από την περιοχή της θηλής, προκειμένου να μπορεί το μωρό να προσκολληθεί καλά στο στήθος:

• Πίεσε και τα 5 δάχτυλα του ενός χεριού σου γύρω από τη βάση της θηλής.
• Εφάρμοσε απαλή και σταθερή πίεση για ένα λεπτό περίπου, αφήνοντας ένα δαχτυλίδι από μικρά αποτυπώματα στη θηλαία άλω. Μπορείς, επίσης, να πιέσεις με τα πλευρικά σημεία των δαχτύλων σου.
• Τοποθέτησε τον αντίχειρα στη μια πλευρά της θηλής και δύο δάχτυλα από την άλλη πλευρά, όπου θα ήταν τα χείλη του μωρού σου. Άντλησε απαλά λίγη ποσότητα γάλακτος αν χρειάζεται.
• Ζεστά και υγρά επιθέματα πριν τον θηλασμό βοηθούν στη ροή του γάλακτος. Κρύες κομπρέσες ανάμεσα στους θηλασμούς βοηθούν για το πρήξιμο και τον πόνο.

Βοήθεια για ερεθισμένες θηλές

Θυμήσου ότι η τοποθέτηση του μωρού στο στήθος σε μια άνετη θέση για σένα είναι σημαντική για να αποφύγεις τις ερεθισμένες θηλές. Ο πόνος είναι μια ένδειξη ότι κάτι πρέπει να αλλάξει στον θηλασμό σας και χρειάζεται να αναζητήσεις εξειδικευμένη βοήθεια. Θήλασε το μωρό σου πριν να πεινάσει πολύ. Πρόσφερε τον μαστό που είναι λιγότερο ερεθισμένος και προσπάθησε να θηλάσεις σε διαφορετικές στάσεις θηλασμού. Βάλε το μικρό σου δάχτυλο ανάμεσα στα ούλα του μωρού σου, αν χρειάζεται να βγάλεις με ασφάλεια τη θηλή σου από το στόμα του μωρού και να το επανατοποθετήσεις σωστά. Αν αισθάνεσαι φαγούρα ή αίσθημα καύσου στις θηλές ή έντονο πόνο κατά τη διάρκεια ή ανάμεσα στους θηλασμούς, επικοινώνησε με μια Σύμβουλο θηλασμού της La Leche League για να σε βοηθήσει να αναγνωρίσεις την αιτία.

Βοήθεια για ερεθισμένους μαστούς

Ένα ερεθισμένο σημείο ή κάποιο εξόγκωμα που πονά ή μια κόκκινη περιοχή στο λευκό τμήμα του στήθους μπορεί να είναι φραγμένος πόρος. Για να αποφύγεις τη μαστίτιδα, προσπάθησε να θηλάζεις συχνά, ώστε να απομακρύνεται το γάλα σου από τους μαστούς. Δοκίμασε διαφορετικές στάσεις θηλασμού και έλεγξε την προσκόλληση του μωρού σου στο στήθος. Ξεκουράσου και αντιμετώπισε τα συμπτώματα όπως θα έκανες και στο σπάργωμα. Απόφυγε σουτιέν και ρουχισμό που μπορεί να δημιουργεί πίεση στην περιοχή του στήθους. Αναζήτησε ιατρική βοήθεια αν τα συμπτώματα δεν βελτιωθούν.

Αναζήτησε υποστήριξη

Δεν είναι κακό να αναζητήσεις βοήθεια. Μπορεί να χρειαστεί λίγος χρόνος για να σου γίνει ο θηλασμός εύκολος ή για να μάθει το μωρό σου να θηλάζει αποτελεσματικά. Τα πράγματα βελτιώνονται, καθώς ο χρόνος περνά. Μπορείς να αναζητήσεις εξειδικευμένη βοήθεια, επικοινωνώντας με μια Σύμβουλο Θηλασμού της La Leche League Greece, από οποιοδήποτε μέρος της Ελλάδας κι αν βρίσκεσαι. Δες την αναλυτική λίστα εδώ, με τους τρόπους επικοινωνίας και τις ώρες διαθεσιμότητας της κάθε Συμβούλου.

Μετάφραση από: Beginning Breastfeeding | La Leche League Great Britain