Το ταξίδι για τη δική μου Ιθάκη…
Πάντα στον νου σου νάχεις την Ιθάκη.
Το φθάσιμον εκεί είν’ ο προορισμός σου.
Aλλά μη βιάζεις το ταξείδι διόλου.
Καλλίτερα χρόνια πολλά να διαρκέσει·
και γέρος πια ν’ αράξεις στο νησί,
πλούσιος με όσα κέρδισες στον δρόμο,
μη προσδοκώντας πλούτη να σε δώσει η Ιθάκη.(Κ.Π. Καβάφης)
Αν και τελικά η δική µου Ιθάκη µου έφερε πλούτη πολλά, πλούτη που δεν αντιστοιχούν σε χρηµατικά ποσά, αλλά στις όµορφες ώρες που περνάω αγκαλιά µε το µικρό µου ζουζουνάκι, όταν θηλάζοντας µε χαιδεύει µε το χεράκι του κοιτάζοντάς µε πού και πού και χαµογελώντας πονηρά. Δεν µπορώ ωστόσο να παραγνωρίσω το γεγονός πως το ταξίδι ήταν γεµάτο περιπέτειες και πόνο… Πραγµατικό πόνο που τότε µε έκανε να κλαίω… Τώρα όµως αµυδρά τον θυµάµαι και το µόνο που µου έχει µείνει είναι η γνώση και η εµπειρία που θέλω να µοιράζοµαι µε κάθε καινούρια µανούλα, που θέλει να θηλάσει το παιδί της…
Όλα ξεκίνησαν μήνες πριν, κατά τη διάρκεια του έβδομου μήνα της εγκυμοσύνης, όταν αποφασίσαμε με το σύζυγό μου να προμηθευτούμε μερικά αγγλόφωνα βιβλία σχετικά με το θηλασμό! Αναζητώντας στο διαδίκτυο διάφορες πηγές, κατέληξα σε τρία βιβλία, ένα εκ των οποίων είχε τις καλύτερες κριτικές από πλήθος αναγνωστών. Ήταν το The Womanly Art of Breastfeeding της “La Leche League”, που τότε δε γνώριζα ακόμα τι ήταν!
Τα βιβλία έφτασαν σύντομα και τα διάβαζα με μανία εστιάζοντας κυρίως στη μέθοδο και στα πλεονεκτήματα του θηλασμού. Δημιουργούσα εικόνες με το μωρό να γεννιέται και να μου το φέρνουν γυμνό στο στήθος, ώστε να υπάρχει “skin to skin contact” και μόνο του να αναζητήσει και να βρει τη θηλή! Φανταζόμουν να καθόμαστε στο σπίτι χαρούμενοι με τον μπεμπούλη μας και εγώ να τον θηλάζω… Σκεφτόμουν εκδρομές όπου δε θα χρειαζόταν να κουβαλάω μία εξτρα τσάντα για τη σίτιση του μπέμπη, αλλά με άνεση θα τον θήλαζα, όποτε το επιθυμούσε.
Οι μέρες κύλισαν γρήγορα και η ώρα του τοκετού έφτασε. Τα νερά έσπασαν και η πρώτη έκπληξη ήρθε, όταν τελικά χρειάστηκε να υποβληθώ σε καισαρική τομή. Αν και υπήρχε πάντα αυτό το ενδεχόμενο στο μυαλό μου, όταν τελικά βγήκα απ΄το χειρουργείο, κουρασμένη απ΄τις ατελείωτες ώρες της αναμονής και ζαλισμένη απ΄την αναισθησία, δεν μπορούσα ακόμη καλά καλά να συνειδητοποιήσω πως το μπεμπάκι που υπήρχε στο καλαθάκι που βρισκόταν δίπλα μου ήταν το ίδιο μωράκι που επί εννέα μήνες βρισκόταν στην κοιλιά μου! Δεν πρόλαβα καλά καλά να τακτοποιηθώ στο δωμάτιο και μια μαία ήρθε με αυστηρή φωνή να μας πληροφορήσει πως σε τρεις ώρες έπρεπε να πάμε το μωρό στην υποδοχή για να του δώσουν γάλα! Δεν είχα συνέλθει τελείως ακόμα από τη νάρκωση, όταν ο σύζυγός μου με πληροφόρησε ότι η μαία περιχαρής τον ενημέρωσε πως ο μπέμπης έφαγε 70 ml πρώτο γεύμα! Καλά διαβάσατε! 70 ml! Ακόμα θυμάμαι το θυμό που με κυρίευσε, καθώς είχα ενημερωθεί για το μέγεθος του στομάχου ενός νεογέννητου, και αδυνατούσα να δεχθώ πως ένα μωράκι που μετρούσε μόλις 3 ώρες ζωής μπορούσε να φάει 70ml! Η τεράστια αναγωγή, που έκανε ο μπεμπούλης μισή ώρα αργότερα ήρθε να επιβεβαιώσει τις ανησυχίες μου και να με κάνει να μην κλείσω μάτι όλη εκείνη τη νύχτα φοβούμενη τυχόν αναγωγές! Όταν κάποια στιγμή ξύπνησε ο μπεμπάκος το βράδυ, προσπάθησα να τον βάλω δίπλα μου να βρει τη θηλή. Με λίγη βοήθεια τη βρήκε και άρχισε να τη ρουφάει υποβάλλοντας εμένα σε έναν περίεργο πόνο, οξύ μεν, αλλά όχι και πολύ έντονο.
Το επόμενο πρωί μία μαία πέρασε και μοίραζε μπουκαλάκια έτοιμης φόρμουλας. Άδικα προσπαθούσα μόνη μου να “πιάσει” με επιτυχία το νεογέννητο πλασματάκι τη θηλή. Καταλήξαμε με το πρώτο έντονο κλάμα να του δώσουμε λίγα ml φόρμουλας. Το ίδιο απόγευμα ζήτησα από μία πολύ ευγενική μαία να με βοηθήσει με το “latching”, την προσκόλληση δηλαδή του παιδιού στο στήθος, μιας και μέχρι εκείνη την ώρα δεν είχε έρθει καμία μαία να με βοηθήσει και οι δικές μου προσπάθειες ήταν όλες αποτυχημένες. Για καλή μου τύχη ήταν πολύ εξυπηρετική και με βοήθησε, ώστε να πιάσει αρκετά καλά ο μπεμπούλης ή τουλάχιστον έτσι φαινόταν! Για κακή μου τύχη όμως κάτι δεν πήγαινε καλά με το δίδυμο μάνα-γιος, καθώς εγώ υπέφερα από έναν οξύ, περίεργο πόνο, που ποτέ δεν είχα νιώσει όμοιό του! Μάταια προσπαθοούσε η μαία να αλλάξει κάτι στη στάση μας… Ο πόνος συνέχιζε παρ΄ όλες τις προσπάθειες! Αργότερα κατά τη βραδινή νοσηλεία αποφάσισα να ζητήσω βοήθεια και από μία δεύτερη μαία… Με το που ακούμπησε το μωρό στη θηλή, ένας οξύς διαπεραστικός πόνος με κυρίευσε. Την ώρα που εγώ δεινοπαθούσα απ΄τον πόνο, η μαία κοιτώντας με στα μάτια μου είπε: “πονάς, ε;”-“πολύ” απάντησα. “Έτσι είναι” μου λέει. Πονάει…Στο φυλούσα για έκπληξη”- και έφυγε απ΄το δωμάτιο.
Η μεγαλύτερη όμως απογοήτευση ήρθε το επόμενο πρωί, όταν κατά την επίσκεψη των νεογνολόγων η επιμελήτρια, με πολύ άσχημο τρόπο, με επέπληξε, διότι θήλαζα αποκλειστικά το παιδί μου, ενώ ακόμη δεν είχα κατά τη γνώμη της γάλα, με αποτέλεσμα να χάσει αρκετό από το βάρος γέννησης το μωρό. Περιττό να αναφέρω πόσο στεναχωρήθηκα και πόσο κλάμα έριξα μέχρι την επόμενη μέτρηση, όταν τελικά διαπιστώσαμε πως η ζυγαριά του νοσοκομείου ήταν χαλασμένη και όλες οι μετρήσεις της προηγούμενης ημέρας ήταν λανθασμένες!
Ξαφνιασμένη από τις δυσκολίες που ανέκυπταν και που δεν είχα υπολογίσει μέχρι τότε τηλεφώνησα σε μια ξαδέρφη μου, που είχε αντιμετωπίσει παρόμοιο πρόβλημα με το θηλασμό! Μου σύστησε μια μαία, στην οποία είχε τηλεφωνήσει η ίδια, όταν γέννησε τη δική της μπεμπούλα! Αναζητώντας τη συγκεκριμένη μαία στο διαδίκτυο διάβασα, πως ήταν Σύμβουλος Θηλασμού του παραρτήματος της La Leche League στην Ελλάδα! Ξαφνιάστηκα ευχάριστα καθώς δε γνώριζα πως υπήρχαν παραρτήματα της και στη χώρα μας!
Οι μέρες πέρασαν και ήρθαμε επιτέλους στο σπίτι. Αν και όλα ήταν έτοιμα, όπως είχα φροντίσει από πριν, έλειπε κάτι πολύ σημαντικό. Ο ενθουσιασμός που περίμενα να έχω, όταν θα γυρνούσαμε όλοι μαζί σαν οικογένεια πλέον στο σπίτι μας! Και πώς άλλωστε να χαρώ, όταν κάθε φορά που το μωρό άγγιζε το στήθος μου, εγώ ούρλιαζα από τον πόνο! Επισκοπικά δεν υπήρχε κανένα σημείο τραυματισμού της θηλής! Σε λίγες όμως μέρες εμφανίστηκαν κάποιες μικρές ραγαδούλες σαν τριχίδια, που ο πόνος που προκαλούσαν ήταν δυσανάλογος προς το μέγεθός τους. Τέτοιος ήταν ο πόνος θυμάμαι, που σε έναν περίπατο με το σύζυγό μου και το μωρό, όταν το τελευταίο άρχισε να κλαίει απ’ την πείνα, οι θηλές μου ξεκίνησαν αντανακλαστικά να πονούν!
Οι μέρες περνούσαν και ο πόνος όλο και αυξανόταν αντί να μειώνεται… Μία ημέρα είδα τις ραγάδες να ματώνουν μόλις τελείωσε το γεύμα του ο μπεμπάκος… Με τον καιρό αυτές οι μικρές ραγαδούλες έδωσαν τη θέση τους σε μία τεράστια ραγάδα. Τότε ήταν που πήρα τηλέφωνο μία μαία, η οποία διατηρεί ιδιωτικό γραφείο και ήρθε στο σπίτι. Δείχνοντάς μου κάποιες καινούριες στάσεις θηλασμού, το μόνο που καταφέραμε ήταν σε μία εβδομάδα να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο η μία ραγάδα και να δημιουργηθεί μία καινούρια στην άλλη θηλή! Η απογοήτευσή μου ήταν μεγάλη! Ο πόνος αβάσταχτος! Η κούραση αφόρητη και η ψυχολογία στο ναδίρ!
Τηλεφώνησα σε μία φίλη. Μου πρότεινε τις ψευδοθηλές! Αγνοώντας τον φόβο μου περί σύγχισης θηλών αγόρασα δύο τρία ζεύγη για να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις του βρέφους! Μάταιο και αυτό! Όχι μόνο δεν μπορούσε να θηλάσει, διότι δε δεχόταν το μη οργανικό υλικό απ΄το οποίο ήταν κατασκευασμένες, αλλά όταν καμία φορά μετά από πολλή προσπάθεια κατάφερνε να κάνει δυο-τρεις μυζητικές κινήσεις ο πόνος ήταν πάλι πολύ έντονος.
Εκείνη τη μέρα μου δημιουργήθηκε ξαφνικά η απορία για το αν υπήρχε παράρτημα της La Leche League στην πόλη όπου κατοικώ και η πρώτη έκπληξη ήρθε, όταν διαπίστωσα πως υπάρχει, μετά από μια σύντομη αναζήτηση στο διαδίκτυο! Χωρίς να χάσω χρόνο αποφάσισα να της τηλεφωνήσω. Αφού με καθησύχασε μου έστειλε κάποια email με οδηγίες για σωστή τοποθέτηση του βρέφους στη θηλή! Ήταν πραγματικά πολύ βοηθητικά και απ΄την ίδια κι όλας στιγμή άρχισα να προσπαθώ για τη σωστή προσόλληση του βρέφους με μικρή αρχικά επιτυχία! Ο πόνος συνέχιζε και τα τηλεφωνήματά μου στη Σύμβουλο άρχισαν να γίνονται όλο και πιο συχνά καθώς άρχιζα να πιστεύω πως δεν υπήρχε καμία πιθανότητα να κλείσουν οι πληγές. Δοκίμασα διάφορες κρέμες, αλατόνερα, σοδόνερα, αλλά με τίποτα δεν έβρισκα γιατρειά! Μάταια προσπαθούσε ο άντρας μου να μου αναπτερώσει το ηθικό! Δε θα ξεχάσω ποτέ ένα βράδυ, που ενώ έκλαιγε ο μικρός για φαγητό προσπάθησα να τον βάλω στο στήθος και τη στιγμή που ακούμπησε τη θηλή τσίριξα τόσο δυνατά με αποτέλεσμα να τρομάξει και ο ίδιος. Έμεινε άφωνος κοιτάζοντάς με να κλαίω!
Το επόμενο πρωί τηλεφώνησα στη Σύμβουλο της La Leche League σε άθλια κατάσταση κλαίγοντας συνεχώς με λυγμούς. Με συμβούλεψε να βγάζω γάλα με το θήλαστρο μέχρι να επουλωθούν οι πληγές, πράγμα το οποίο και έκανα. Τότε ξεκίνησε ένας νέος κύκλος απογοητεύσεων καθώς στην αρχή παρακαλούσα για μια σταγόνα. Ξεκίνησα να βγάζω 30-40 ml τη φορά. Απογοητευμένη για την ποσότητα του γάλακτος, έκλαιγα κάθε μέρα, καθώς πίστευα πως ήμουν ανίκανη να θηλάσω το παιδί μου… Ένα απόγευμα μάλιστα, τέτοια ήταν η απελπισία μου, που έψαχνα να βρω απεγνωσμένα γυναικολόγο να μου δώσει συμβουλές για τη διακοπή του θηλασμού! Τελικά μετά από μια συζήτηση με το σύζυγό μου και ένα τηλεφώνημα στη μητέρα μου, πήρα την απόφαση να συνεχίσω με το θήλαστρο, καθώς η καρδιά μου δεν άντεχε να διακόψω την προσπάθεια! Ένιωθα ότι παρατάω το παιδί μου! Σκεφτόμουν πως μετά από αυτό δε θα ξαναδώ εκέινα τα χειλάκια να ρουφάνε το γάλα με τόσο λαιμαργία και να κοιμάται με τέτοια ηρεμία στο στήθος μου. Έτσι λοιπόν συνέχισα την προσπάθεια με το θήλαστρο αποφασισμένη πως θα συνεχίσω όσο άντεχα! Ξεκίνησα να βγάζω κάθε δύο ώρες και να κάνω ‘power pump’ για να αυξηθεί η παραγωγή και τελικά κατάφερα με το θήλαστρο να καλύπτω το 90-95% των αναγκών του μπεμπούλη σε γάλα. Η κούραση ήταν τριπλάσια, καθώς κάθε δύο ώρες έβγαζα το γάλα, ενώ τάιζα και τον μπεμπούλη με το μπουκάλι, όταν αυτός το απαιτούσε. Έτσι υπήρχε το ξυπνητήρι κάθε δύωρο και το κλάμα ανά άτακτα χρονικά διαστήματα μέσα στην ημέρα, αλλά και τη νύχτα! Στην όλη διαδικασία πρέπει να προστεθούν και οι ώρες πλυσίματος και αποστείρωσης των σκευών! Δεν μπορώ να πω πως ήταν ευχάριστο όλο αυτό, αλλά τουλάχιστον πρόσφερα τροφή στον μπεμπούλη χωρίς να πονάω. Τότε συνειδητοποίησα, πως ο θηλασμός είναι πολλά περισσότερα από απλή τροφή και τώρα θα σας πω πως πρωτίστως είναι σχέση στοργής και δευτερευόντως τροφή. Τι κι αν όλα τα βιβλία αναφέρουν, πως ενισχύει τη σχέση μητέρας-βρέφους! Αν δεν το βιώσεις, δεν μπορείς να καταλάβεις την ένταση του συναισθηματικού μέρους.
Μετά από δύο περίπου εβδομάδες, πήρα την απόφαση να τον ξαναβάλω στο στήθος, καθώς όπως είχα διαβάσει και πίστευα, μόνο με σωστό θηλασμό θα έκλειναν οι πληγές! Και τότε επιτέλους συνέβη! Η πρώτη ευχάριστη έκπληξη! Πάντα θα θυμάμαι εκέινη την Κυριακή, όταν για πρώτη φορά ο μικρός προσκολλήθηκε χωρίς πόνο! Από κει και πέρα ακολούθησαν πολλές τέτοιες φορές και σιγά σιγά οι πληγές έκλεισαν, ο πόνος εξαφανίστηκε και πλέον έχουμε φτάσει σε σημείο να θηλάζουμε σε οποιαδήποτε στάση, οποιαδήποτε στιγμή, οπουδήποτε και καμιά φορά να μας παίρνει και ο ύπνος!
Τώρα θυμάμαι σαν ενα μακρινό όνειρο τις νύχτες εκείνης της ταλαιπωρίας, που ο μικρός ανά δύο ώρες αναζητούσε την τροφή του, υποβάλλοντάς με σε έναν ανυπόφορο πόνο, που διαπερνούσε όλο μου το κορμί και αντανακλούσε σαν “τσεκουριές” στο κεφάλι! Δεν περίμενα ποτέ να θηλάσω, όταν ένα απόγευμα όλο απογοήτευση με δάκρυα στα μάτια έψαχνα γυναικολόγο για να με συμβουλεύσει για το πώς να διακόψω το θηλασμό, καθώς δεν άντεχα άλλο και δεν περίμενα να καταφέρω να θηλάσω! Και πραγματικά αν δεν είχα τη στήριξη του συζύγου μου και της μητέρας μου που από την πρώτη στιγμή πίστεψαν πως θα τα καφέρω, αλλά και τη Σύμβουλο της La Leche League του παραρτήματος της πόλης μου δεν ξέρω πραγματικά αν σήμερα θα έγραφα αυτό το όμορφο τέλος στην ιστορία μου!
Κλείνοντας θα ήθελα να τονίσω την άγνοια που υπάρχει γύρω από το θέμα του θηλασμού, την έλλειψη κατάλληλου προσωπικού στα νοσοκομεία και τη μη “φιλικότητα” των τελευταίων τόσο προς τη μητέρα όσο και προς το θηλασμό. Θα συμβούλευα κάθε μητέρα που θέλει να θηλάσει, αλλά αντιμετωπίζει προβλήματα με το θηλασμό, να μην τα παρατάει, αλλά να συνεχίζει την προσπάθεια όσο αντέχει! Σημαντικό ρόλο σε αυτό παίζει η στήριξη από το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον, αλλά πρωτίστως από το σύζυγο!
Ευχαριστώ για την ανάγνωση!
Μητέρα Φ.